ХЕСИОД ВО МАКЕДОНСКАТА КУЛТУРНА СРЕДИНА
Sažetak
Истражувањето на книжевната рецепција на поетското творештво на Хесиод во македонската културна средина покажа дека станува збор за сложен книжевно- комуникациски процес кој може да се следи во неколку рецептивни фази (пасивна, посредна и репродуктивна), на повеќе рамништа (интертемпорално, интерлингвистичко и интеркултурно рамниште). Почетоците на книжевната рецепција на Хесиодовото поетско творештво, во македонската културна средина, се согледуваат во XIX век. Поради отсуството на податоци за конкретни преведувачки пофати на Хесиодовите дела, во овој период, но и според контактите што ги остварувале македонските преродбеници Григор Прличев и Јордан Хаџи Константинов Џинот, кои се служеле со дел од творештвото на Хесиод, на некој од класичните јазици, рецептивниот процес се определува како пасивен. Оваа состојба се менува во текот на првата половина од XX век, кога присуството на делата на Хесиод во македонската културна средина, според препевите на некои од соседните јазици, дозволува да се говори за посредни канали на книжевна рецепција. Објавувањето, пак, на првите критички осврти за Хесиодовото творештво во македонската периодика од втората половина на XX век и појавата на првите македонски препеви на Дела и дни (1996) и Теогонија (2001), кон крајот на минатото столетие, ја обележуваат репродуктивната фаза на книжевната рецепција на Хесиод во македонската културна средина. Проследувањето на почетокот, обемот, содржината и карактерот на оваа книжевна рецепција, актуализираше низа прашања, кои подеднакво се однесуваат на средбата на класичното дело со читателите во други епохи (интертемпорално рамниште), на довербата на книжевниот превод (интерлингвистичко рамниште), а на поопшт план и на книжевните, естетските и идеолошките средби на македонската култура со древната хеленска култура (интеркултурно рамниште).
Downloads
##submission.citations##
Glavičić. B. 1970. „Struktura stiha i struktura rečenice u Hesioda“. ŽA, 21/1, 65-102.
Димитриоски. Тренчо. 2000. „Повикување на Пиериските музи: Македонија во најстарите пишани уметнички форми“. Во: Стремеж, бр. 3-4, стр. 140-147.
Зографска. Елена. 1983. „Антиката во делото на Џинот“, Во: Прилози МАНУ, бр.1-2, стр. 89-97
Kaczyńska. Elwira. 1998. „Remarks on μίτρηνλύειν in Callimachus and Hesiod“. ŽA,48/1-2, 43-46.
Колева. Елена. 2001. „Хесиод – обид за неколку хеуристички тези“. Предговор во Хесиод. 2001. Теогонија. Препев, коментар и индекс Марија Чичева-Алексиќ. Сигмапрес. Скопје, стр. 5-28.
Margetić. L. 1962. „Pravo u Hesiodovu epu Ἒργα καὶ ἡμέραι“. ŽA 12/1, 39- 49.
Митевски. Витомир. 1996. „На изворот на хелелнската духовност“. Предговор во: Хесиод, Дела и дни. 1996. Препев од старогрчки, Витомир Митевски. Култура, Скопје. стр. 5-42.
Митевски. Витомир. 2001. „Хесиод“. Во: Античка епика. Матица македонска. Скопје. стр. 187-263.
Младеновска. Катерина. 1999. „Хесиодовиот мит за Прометеј и Пандора“. Спектар бр. 33-34, стр. 183- 197.
Младеновска-Ристовска. Катерина. 2003. „Првата жена во хеленската митологија: митот за првата жена Пандора – една од централните свети приказни во хеленската митологија“. Зборник истражувања од областа на родовите студии (ур. Катерина Колозова). Евро Балкан Прес, Скопје, стр. 251-293.
Пажо. Даниел-Анри. 2002. „Општа и компаративна книжевност“. Македонска книга. Скопје.
Петрушевски. Михаил. 1970. „Прличев и Хомер“. Во: Прилози МАНУ, бр. 1/2, стр. 25-56.
Томовска. Весна. 2003. „ Хесиод, ʼТеогонијаʽ. Препев, коментар и индекс Марија Чичева-Алексиќ. Предговор Елена Колева. Скопје, Сигмапрес, 2001.“. Во: Систасис, бр. 2-3.
Томовска. Весна. 1991. „Изгубеното и спасувачкото време“. Ж.А Посебни изданија бр. 9, Скопје, стр.154-157.
Хесиод. Дела и дни. 1996. Препев од старогрчки, Витомир Митевски. Култура, Скопје.
Хесиод. 2000. „Теогонија: или Раѓање на Боговите 1-151“. Препев од старогрчки јазик Марија Чичева-Алексиќ. Во: Lettre Internationale, бр. 18, стр. 72-74. Хесиод. Теогонија. 2001. Препев од старогрчки коментар и индекс Марија Чичева-Алексиќ, Сигмапрес, Скопје.
Хесиод. 2003.Теогонија. (избор на стихови: 52-53; 571-584; 588-601; 602-612; 613-616;) Дела и дни. (избор на стихови: 8; 60-83; 83-89; 89-105; 276-279;). Препев од старогрчки јазик, Катерина Младеновска-Ристовска. Во: „Првата жена во хеленската митологија: митот за првата жена Пандора – една од централните свети приказни во хеленската митологија“. Зборник истражувања од областа на родовите студии (ур. Катерина Колозова). Евро Балкан Прес, Скопје, стр. 251-293.
Шеврел. Ив. 2005. „Компаративна книжевност“. Магор. Скопје.
Шоптрајанов. Ѓорѓи. 1949. „Библиотеката на Јордан Хаџи Константинов Џинот – придонес кон проучувањето на културната преродба во Македонија“. Во: Годишен зборник на Филозофски факултет – Скопје, Скопје, бр.2. стр.1-154.
Autori predstavljaju časopisu originalne radove temeljene na rezultatima vlastitih istraživanja. Suautori su osobe koje su u značajnoj mjeri doprinijele radu. Autor (i suautori) šalju članak zajedno s popunjenim Prijavnim obrascem (Paper Submission Form) koji ujedno ima svrhu suglasnosti s objavljivanjem rada.
Časopis prima neobjavljene znanstvene radove. Ne primaju se članci koji u velikoj mjeri ponavljaju već objavljene radove autora. U ponavljanja se ubraja kompilacija, odnosno tekst sastavljen od isječaka iz objavljene monografije ili od isječaka iz nekoliko drugih radova. Nedopustivi su plagijati i pretjerano citiranje tuđih radova (trećina ukupnoga opsega članka, ili više). Svi citati, posuđeni ulomci i građa trebaju biti popraćeni uputnicom na izvornik, odnosno na autora i primarni izvor. U slučaju ako je udio tuđeg teksta prevelik, autoru će se preporučiti skraćivanje citata i proširenje opsega originalnoga teksta.
Autor treba dobiti sva potrebna dopuštenja za korištenje posuđene građe (ilustracije i sl.), a za koja on ne posjeduje autorska prava. Autor jamči da članak ne sadrži podatke koji nisu pogodni za javno objavljivanje, između ostaloga i tajne podatke.
Popis literature obuhvaća samo one bibliografske jedinice i poveznice koje su zaista upotrijebljene tijekom istraživanja i koje su u tekstu
Preporuka je da se u tekstu navedu podaci o financijskoj podršci provedenog istraživanja (ako ona postoji). Također se može navesti i zahvala kolegama koji su pripomogli nastanku rada, a koji nisu suautori.
Predajući uredništvu rukopis i Prijavni obrazac autor je službeno dao suglasnost da se njegov rad objavi u časopisu Filološke studije. Autor je i dalje vlasnik autorskih prava članka. Autori imaju pravo povući članak u bilo kojoj fazi njegova razmatranja (do trenutka njegove objave na internetskoj stranici) uz to da trebaju o tome pismeno obavijestiti uredništvo.
Objava članaka je besplatna. Sadržaj je dostupan uz licencu Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License.
