КИТАЙСКАЯ ЗОЛУШКА И ЕЕ РУССКИЕ «СЕСТРЫ» (СРАВНИТЕЛЬНЫЙ АНАЛИЗ СКАЗОК СЮЖЕТНОГО ТИПА ATU 510А)
Апстракт
В статье сопоставляются китайская и русские версии сказок, относящихся к сюжетному типу ATU 510А «Золушка». Китайская история «Е Сянь» известна в составе литературного памятника IX в.; русские тексты, имеющие фольклорную природу, записаны много позднее, в XIX в. Их сопоставление позволяет выявить общие сюжетные элементы и культурно обусловленные различия. Кроме того, включение литературного памятника, имеющего устные истоки, в соответствующий типологический ряд фольклорных произведений раскрывает спектр «нарративных перспектив» сюжета: становится более очевидным набор возможного варьирования повествовательных элементов и их семантических возможностей. Китайская версия «Золушки» обладает очевидными жанровыми признаками волшебной сказки: ее героиня – девушка-сирота, которая в конце вознаграждается браком с правителем, нашедшим ее по потерянной туфельке. История Е Сянь контаминируется с другим сюжетным типом – СУС 511: в первой части сказки героиня получает помощь от костей чудесного животного (большой рыбы, за которой ухаживала). При этом повествовательная рамка моделирует произведение как жизнеописание конкретной девушки, принадлежавшей к народу Дун. Своеобразное нарушение повествовательных законов фольклорной сказки можно увидеть в том, что после свадьбы жизнь главной героини оттесняется на периферию сюжета, а в центре оказываются события, связанные с ее супругом – правителем острова. Китайская версия интересна и тем, что включает признаки иного жанра – этиологической легенды или предания: история Е Сянь становится объяснением местного топонима и названного им почитаемого объекта (легендарной могилы мачехи и ее дочери, куда люди приходили просить о хорошей невесте). Приложение к статье включает авторский перевод сказки «Е Сянь» с китайского на русский язык.
Downloads
Референци
Добровольская, В.Е. (2019). «Девушка в хрустальном башмачке» на русской земле: сказка «Золушка» (СУС 510А) в фольклоре и авторском творчестве. В: XLVIII Международная филологическая научная конференция (СПбГУ, 2019 г.): Тезисы докладов [Dobrovolskaya, V.E. (2019). "Girl in a Crystal Shoe" on Russian land: the fairy tale "Cinderella" (ATU 510А) in folklore and authors' creativity. In: The XLVIII International philological scientific conference (St. Petersburg State University, 2019): Preprints]. URL: https://conference-spbu.ru/conference/40/reports/10127 (Accessed: 03.03.2021). (In Russian.)
Кун, Ай Лин. (2009). Обучение китайских студентов чтению русских волшебных сказок (в сравнении с китайскими сказками): Автореф. дисс… канд. пед. наук. Санкт-Петербург: РГПУ им. А.И. Герцена [Kuhn, Ai Lin. (2009). Teaching Chinese students to read Russian fairy tales (in comparison with Chinese fairy tales): Doctoral dissertation abstract. St. Petersburg: Russian State Pedagogical University named after A.I. Herzen]. (In Russian.)
Ли, Цайся. (2017). Сравнительный анализ русских и китайских волшебных сказок: ВКР магистра филологии. Санкт-Петербург: СпбГУ [Li, Tsaisia. (2017). Comparative analysis of Russian and Chinese fairy tales: Master's thesis in philology. St. Petersburg: Saint Petersburg State University]. URL: https://nauchkor.ru/pubs/sravnitelnyy-analiz-russkih-i-kitayskih-volshebnyh-skazok-5a6f88387966e12684eea383 (Accessed: 07.02.2021). (In Russian.)
Неклюдов, С.Ю. (2017). Что такое палеофольклор? В: Живая старина № 2 (94) [Neklyudov, S.Yu. (2017). What is paleofollore? In: Living Antiquity № 2 (94)]. 2-5. (In Russian.)
Рифтин, Б.Л. (1970). Историческая эпопея и фольклорная традиция в Китае (Устные и книжные версии «Троецарствия»). Исследования по фольклору и мифологии Востока. Москва: Наука [Riftin, B.L. (1970). Historical epos and folklore tradition in China (Oral and book versions of the Three Kingdoms). Studies on folklore and mythology of the East. Moscow: Nauka]. (In Russian.)
Рифтин, Б.Л. (1972). Китайские народные сказки. Москва: Художественная литература [Riftin, B.L. (1972). Chinese folk tales. Moscow: Khudozhestvennaia literatura]. (In Russian.)
Рифтин, Б.Л. (1961). Сказание о Великой стене и проблема жанра в китайском фольклоре. Москва: Издательство восточной литературы [Riftin, B.L. (1961). The legend of the Great Wall and the problem of the genre in Chinese folklore. Moscow: Izdatel'stvo vostochnoi literatury]. (In Russian.)
Старостина, А.Б. (2017а). Чжун Куй – бесоед и судья потустороннего мира. В: Антонов, Д.И, Христофорова, О.Б. (Ред.). In Umbra. Демонология как семиотическая система, Вып. 6. Москва: Индрик [Starostina, A.B. (2017a). Zhong Kui is a devil and a judge of the other world. In: Antonov, D.I., Khristoforova, O.B. (Eds.). In Umbra. Demonology as a semiotic system, Issue 6. Moscow: Indrik]. 203-216. (In Russian.)
Старостина, А.Б. (2017). Сюжеты о Волосатой деве в средневековой китайской литературе. В: Живая старина № 2 [Starostina, A.B. (2017). Plots about the Hairy Maiden in Medieval Chinese literature. In: Living Antiquity № 2. 21-23]. 21-23. (In Russian.)
Зуева, Т.В., Кирдан, Б.П. (1998). Русский фольклор: Учебное пособие. Москва: Флинта, Наука [Zueva, T.V., Kirdan, B.P. (1998). Russian folklore: Textbook. Moscow: Flinta, Nauka]. (In Russian.)
陈宝良. (2010). 明代家庭生活伦理中之妻妾关系. [Чен, Баолянь. (2010). Отношения между женой и наложницей в этике семейной жизни династии Мин [Сhen, Baoliang. (2010). The relationship between wife and concubine in the ethics of family life in the Ming Dynasty]. URL: https://wenku.baidu.com/view/f4ef950cba1aa8114431d93e (Accessed: 25.05.2020). (In Chinese.)
段宝林. (1998). 中国民间文学概要(增订本)北京 (北京大学出版社) [Дуань, Баолинь. (1998). Краткое изложение китайской народной литературы (обновленное издание). Пекин: Издательство Пекинского университета [Duan, Baolin. (1998). Summary of Chinese folk literature (updated edition). Beijing: Peking University Press]]. (In Chinese.)
天鹰. (1981). 中国民间故事初探. 上海: 上海文艺出版社 [Тянь, И. (1981). Появление китайских народных сказок. Шанхай: Издательство Шанхай Вэнъи [Tian, Ying. (1981). The Emergence of Chinese folk tales. Shanghai: Shanghai Literature and Art Publishing House]. (In Chinese.)
Авторски права (c) 2021 Van Ten
Ова дело е лиценцирано под меѓународната лиценца Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0.
Авторите во списанието претставуваат оригинални дела врз основа на резултатите од сопственото истражување. Лицата кои дале значителен придонес во трудот се наведуваат како коавтори. Заедно со статијата, авторите (и коавторите, доколку ги има) треба да достават пополнет образец за пријава на трудот (Paper Submission Form), со кој се потврдува согласноста на авторот за објавување на трудот.
Списанието прифаќа научни трудови кои претходно не биле објавени. Не се прифаќаат трудови кои во голема мера ги повторуваат претходно објавените трудови на авторите. Повторувањето подразбира и компилација – текст составен од фрагменти од објавена монографија или голем број на претходно објавени статии. Плагијатот не е дозволен, како и прекумерното цитирање на туѓи трудови (една третина или повеќе од целиот труд). Сите цитати, цитирани извадоци и материјали мора да имаат цитирани автори и извори. Ако уделот на туѓиот труд е преголем, се препорачува да се скратат цитатите и да се зголеми обемот на оригиналниот текст.
Авторот треба да ги има сите потребни дозволи за користење на позајмените материјали и материјалите на други автори што ги користи во својот труд (илустрации и слично). Авторот гарантира дека статијата не содржи информации што не подлежат на објавување во отворен печат, вклучувајќи ги и оние што содржат или претставуваат доверливи информации.
Во списокот на литературата се вклучени само делата цитирани во трудот, како и линковите за страниците и изворите од кои е цитирано доколку станува збор за извори од интернет. На авторот му се препорачува да ги наведе во текстот изворите на финансиска поддршка на спроведените истражувања и стипендиите, доколку ги имало. Исто така, може да се изрази благодарност и до колегите кои придонеле или помогнале околу работата на текстот, а кои не се коавтори.
Со доставувањето на ракописот и образецот на апликација до редакцијата, авторот официјално се согласува со објавувањето на неговиот труд во „Филолошки студии“. Авторите се носители на авторски права и ги задржуваат сите права за објавување и користење на статијата. Авторите имаат право да ја повлечат статијата во кое било време до моментот на објавување на сајтот, со тоа што претходно за тоа, по писмен пат, треба да ја известат редакцијата на списанието.
Статиите се објавуваат бесплатно. Содржината е достапна под лиценцијата Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License.
Издавачка Етика
Редакција
Сите трудови доставени до Редакцијата ги читаат прво нејзините членови и соработници за да се утврди дали се однесуваат тие на релевантната проблематика и дали одговараат на форматот на списанието. Редакцијата на „Филолошки студии“ гарантира дека разгледувањето на доставените трудови и нивните рецензии не зависат од: комерцијални интереси, пол, националност, верски убедувања, политички ставови и други фактори. Единствениот критериум при изборот е академското ниво на трудот.
Во зависност од рецензијата, статијата може веднаш да се прати за објавување, да биде отфрлена или испратена до авторот за измена и за доработка. Во случај на несогласување со забелешките на рецензентот, авторот има право да ги оправда своите ставови. Доколку од рецензентите се добиени контрадикторни мислења, текстот се упатува на трет рецензент или конечната одлука се заснова на гласање на членовите на Редакцијата, по одделното разгледување.
Рецензенти
Статиите испратени до Редакцијата минуваат процес на двојно анонимно рецензирање. Имињата на рецензентите не треба да му бидат познати на авторот на статијата и обратно. Рокот за рецензирање е три-четири седмици. Рецензентите можат да бидат членови на Редакцијата и автори на списанието што објавувале претходно во него. Онаму каде што е неопходно, за рецензенти се назначуваат специјалисти од други: организации, градови и земји.
Рецензентите треба да бидат специјалисти за предметно-тематската област на која се однесува статијата. Редакцијата треба да спречи каков било судир на интереси во врска со дадениот научен труд и со неговиот автор.
Рецензентот е должен да им обрне внимание на членовите на Редакцијата за секоја суштинска сличност или поистоветување меѓу ракописот што се рецензира и која било друга публикација што му е позната. Рецензентот, исто така, е должен да го држи во тајност трудот што му е доверен, да не го пренесува на трети лица ракописот што му е доверен нему за рецензија и пред објавувањето на публикацијата да не ги објавува информациите содржани во него.
Рецензентите треба да дадат објективна, непристрасна и аргументирана процена на трудот. Забелешките треба да бидат формулирани коректно, така што оценувањето на трудот се однесува само на текстот на статијата и на неговата содржина. Рецензијата треба да биде напишана добронамерно, а наведените забелешки имаат за цел да им помогнат на авторите да ги коригираат утврдените недостатоци и да ја подобрат статијата пред да биде објавена таа на веб-страницата на издавачот и пред да биде достапна за пошироката публика.