PITANJE ODGOJA I OBRAZOVANJA U ROMANU ISPOVIJESTI BLAŽA LORKOVIĆA
Апстракт
Narodni su preporoditelji, pored svih svojih ostalih napora, nastojali osvijetliti značaj odgoja i obrazovanja u smislu formiranja mladoga građanstva, svjesnoga svoje nacionalne pripadnosti. O tome progovaraju mnoga književna djela, a jedno je od njih i prvi hrvatski epistolarni roman „Ispovijesti“ (1868) autora Blaža Lorkovića. Riječ je o naslovu koji je starija kritika dugo sustavno zanemarivala. Novija se razmatranja zalažu za njegovu važnost, smatrajući ga najboljim romanesknim tekstom prije Šenoine pojave na književnoj sceni. Posebice je istražen njegov značaj u smislu relativno uspješne psihologizacije junaka, što je postignuto epistolarnom formom. Ovim se radom nastoji pokazati kako je jedna od mogućih interpretacija Lorkovićeva romana njegovo sagledavanje u okviru odgoja i obrazovanja. Time bi se pokušali sagledati napori hrvatskih preporoditelja u smislu stvaranja kritičke mase koja bi se oduprijela odnarođivanju. Preduvjet je toga intencionalizacija odgoja i obrazovanja, za što se autor očito zalaže, a što je osim u školskim ustanovama, potrebno voditi i kod kuće. U tom je smislu vodeća uloga pripisana ženama/majkama, s ciljem njihova afirmiranja odgoja za vrijednosti. Razmatranjem povezanosti moralnoga s društvenim klimaksom, razabire se kako je intencionalizirani moralni odgoj jedan od preduvjeta konstituiranja nacije.
Downloads
Референци
Assman, Jan (2005). Kulturno pamćenje [Cultural Memory and Early Civilization]. Zenica: Biblioteka tekst. (In Bosnian)
Dewey, John (1966). Vaspitanje i demokratija (uvod u filosofiju vaspitanja) [Democracy and Education: an introduction to the philosophy of education]. Cetinje: Obod. (In Serbian)
Drašković, Jan. Disertacija ili razgovor (...) [Treatise]. Franičević, Marin ur. (1965). U: Hrvatski narodni preporod 1, Ilirska knjiga [The Croatian National Revival 1, Illyrian Book]. Zagreb: Matica hrvatska. (In Croatian)
Durić, Dejan (2018.) Između književnosti i pamćenja: prisjećanje zaboravljenoga [Between literature and memory: remembering the forgotten]. Rijeka: Filozofski fakultet. (In Croatian)
Hegel, Georg Wilhelm Friedrich (2000). Fenomenologija duha [The Phenomenology of Spirit]. Zagreb: Naklada Ljevak. (In Croatian)
Jelčić, Dubravko (1997). Povijest hrvatske književnosti [History of Croatian literature]. Zagreb: Naklada Pavičić. (In Croatian)
Ledić Jasminka (1999). Škola i vrijednosti [School and values]. Rijeka: Filozofski fakultet u Rijeci. (In Croatian)
Lorković, Blaž. Ispovijesti [Confessions]. Pavletić, Vlatko, ur. (2002). Blaž Lorković – Ferdo Becić Izabrana djela. [Blaž Lorković – Ferdo Becić: Selected works] Zagreb: Matica hrvatska. (In Croatian)
Nemec, Krešimir (1994). Povijest hrvatskog romana (od početka do kraja 19 stoljeća) [History of the Croatian novel (from the beginning to the end of the 19th century)]. Zagreb: Znanje. (In Croatian)
Nemec, Krešimir (1999). Prvi hrvatski roman u listovih [The first Croatian novel in sheets]. Dani Hvarskoga kazališta: Građa i rasprave o hrvatskoj književnosti i kazalištu [Hvar Theatre Days: Materials and discussions on Croatian theater literature] Vol. 25, No. 1, (73-82). (In Croatian)
Nemec, Krešimir (2002). Predgovor [Foreword]. Pavletić, Vlatko ur. Blaž Lorković – Ferdo Becić: Izabrana djela [Blaž Lorković – Ferdo Becić: Selected works]. Zagreb: Matica hrvatska. 11-19. (In Croatian)
Pastuović, Nikola (1999). Edukologija: Integrativna znanost o sustavu cjeloživotnog obrazovanja i odgoja [Educology: Integrative science of the lifelong education and upbringing system]. Zagreb: Znamen. (In Croatian)
Pateman, Carole (1998). Ženski nered: demokracija, feminizam i politička teorija [The disorder of women: democracy, feminism and political theory]. Zagreb: Ženska infoteka. (In Croatian)
Pavlović, Vuk-Pavao (1932). Ličnost i odgoj [Personality and education]. Zagreb: Tipografija d.d. (In Croatian)
Pavlović, Vuk-Pavao (2007). Vrednota u svijetu [Value in the world]. Zagreb: Hrvatsko filozofsko društvo. (In Croatian)
Polić, Milan (2002). Filozofija odgoja i feminizam [Philosophy of education and feminism]. Metodički ogledi [Methodical review] god. 10. sv. 1. (61- 66). (In Croatian)
Polić, Milan (1993). K filozofiji odgoja [Towards a philosophy of education]. Zagreb: Znamen i Institut za pedagogijska istraživanja. (In Croatian)
Rakić, Vini; Vukušić, Svjetlana (2010). Odgoj i obrazovanje za vrijednosti [Values education]. Društvena istraživanja, 19, 4-5, (771-795). (In Croatian)
Rokeach, Milton (1973). The nature of human values. New York: Free Press.
Šicel, Miroslav (2004). Povijest hrvatske književnosti. Knjiga 1 (Od Andrije kačića Miošića do Augusta Šenoe) [The history of Croatian literature. Book 1 (From Andrija Kačić Miošić to August Šenoa)]. Zagreb: Naklada Ljevak. (In Croatian)
Tudor, Ruth (2005). Poučavanje ženske povijesti 20. stoljeća [Teaching 20th-century women's history]. Zagreb: Srednja Europa. (In Croatian)
Vukasović, Ante (1989). Analiza i unapređivanje odgojnog rada [The analysis and improvement of educational work]. Samobor: Zagreb – radna organizacija za grafičku djelatnost. (In Croatian)
Vukasović, Ante (1991). Obitelj i moralni razvitak mladeži [Family and moral development of youth]. Zagreb: Hrvatski pokret za život i obitelj. (In Croatian)
Авторски права (c) 2023 Ivona Smolčić
Ова дело е лиценцирано под меѓународната лиценца Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0.
Авторите во списанието претставуваат оригинални дела врз основа на резултатите од сопственото истражување. Лицата кои дале значителен придонес во трудот се наведуваат како коавтори. Заедно со статијата, авторите (и коавторите, доколку ги има) треба да достават пополнет образец за пријава на трудот (Paper Submission Form), со кој се потврдува согласноста на авторот за објавување на трудот.
Списанието прифаќа научни трудови кои претходно не биле објавени. Не се прифаќаат трудови кои во голема мера ги повторуваат претходно објавените трудови на авторите. Повторувањето подразбира и компилација – текст составен од фрагменти од објавена монографија или голем број на претходно објавени статии. Плагијатот не е дозволен, како и прекумерното цитирање на туѓи трудови (една третина или повеќе од целиот труд). Сите цитати, цитирани извадоци и материјали мора да имаат цитирани автори и извори. Ако уделот на туѓиот труд е преголем, се препорачува да се скратат цитатите и да се зголеми обемот на оригиналниот текст.
Авторот треба да ги има сите потребни дозволи за користење на позајмените материјали и материјалите на други автори што ги користи во својот труд (илустрации и слично). Авторот гарантира дека статијата не содржи информации што не подлежат на објавување во отворен печат, вклучувајќи ги и оние што содржат или претставуваат доверливи информации.
Во списокот на литературата се вклучени само делата цитирани во трудот, како и линковите за страниците и изворите од кои е цитирано доколку станува збор за извори од интернет. На авторот му се препорачува да ги наведе во текстот изворите на финансиска поддршка на спроведените истражувања и стипендиите, доколку ги имало. Исто така, може да се изрази благодарност и до колегите кои придонеле или помогнале околу работата на текстот, а кои не се коавтори.
Со доставувањето на ракописот и образецот на апликација до редакцијата, авторот официјално се согласува со објавувањето на неговиот труд во „Филолошки студии“. Авторите се носители на авторски права и ги задржуваат сите права за објавување и користење на статијата. Авторите имаат право да ја повлечат статијата во кое било време до моментот на објавување на сајтот, со тоа што претходно за тоа, по писмен пат, треба да ја известат редакцијата на списанието.
Статиите се објавуваат бесплатно. Содржината е достапна под лиценцијата Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License.
Издавачка Етика
Редакција
Сите трудови доставени до Редакцијата ги читаат прво нејзините членови и соработници за да се утврди дали се однесуваат тие на релевантната проблематика и дали одговараат на форматот на списанието. Редакцијата на „Филолошки студии“ гарантира дека разгледувањето на доставените трудови и нивните рецензии не зависат од: комерцијални интереси, пол, националност, верски убедувања, политички ставови и други фактори. Единствениот критериум при изборот е академското ниво на трудот.
Во зависност од рецензијата, статијата може веднаш да се прати за објавување, да биде отфрлена или испратена до авторот за измена и за доработка. Во случај на несогласување со забелешките на рецензентот, авторот има право да ги оправда своите ставови. Доколку од рецензентите се добиени контрадикторни мислења, текстот се упатува на трет рецензент или конечната одлука се заснова на гласање на членовите на Редакцијата, по одделното разгледување.
Рецензенти
Статиите испратени до Редакцијата минуваат процес на двојно анонимно рецензирање. Имињата на рецензентите не треба да му бидат познати на авторот на статијата и обратно. Рокот за рецензирање е три-четири седмици. Рецензентите можат да бидат членови на Редакцијата и автори на списанието што објавувале претходно во него. Онаму каде што е неопходно, за рецензенти се назначуваат специјалисти од други: организации, градови и земји.
Рецензентите треба да бидат специјалисти за предметно-тематската област на која се однесува статијата. Редакцијата треба да спречи каков било судир на интереси во врска со дадениот научен труд и со неговиот автор.
Рецензентот е должен да им обрне внимание на членовите на Редакцијата за секоја суштинска сличност или поистоветување меѓу ракописот што се рецензира и која било друга публикација што му е позната. Рецензентот, исто така, е должен да го држи во тајност трудот што му е доверен, да не го пренесува на трети лица ракописот што му е доверен нему за рецензија и пред објавувањето на публикацијата да не ги објавува информациите содржани во него.
Рецензентите треба да дадат објективна, непристрасна и аргументирана процена на трудот. Забелешките треба да бидат формулирани коректно, така што оценувањето на трудот се однесува само на текстот на статијата и на неговата содржина. Рецензијата треба да биде напишана добронамерно, а наведените забелешки имаат за цел да им помогнат на авторите да ги коригираат утврдените недостатоци и да ја подобрат статијата пред да биде објавена таа на веб-страницата на издавачот и пред да биде достапна за пошироката публика.
