КОНСТАНТИН ВЕЛИКИ ВО ДУХОВНАТА ТРАДИЦИЈА НА ОХРИДСКИОТ И НА ПРЕСПАНСКИОТ РЕГИОН
Апстракт
The city of Ohrid, in all of its artistic renditions and designs, affirms the celebration of the Saints Constantine and Helena, lending itself as the authentic interpreter of their cult. Their cult status, as founders of Christianity, can be traced in Ohrid through the commissioning and construction of a temple that has them for its patrons, as well as through their constant presence in the decorative and conceptual system of the frescos and icons of Ohrid, which in turn may be analyzed from the standpoint of the content and the illustrations of their hagiographies as edited by the Eastern Orthodox Church. The Church of Sts. Constantine and Helen belongs to that chapter of artistic creation that stands as a kind of a separate, encircled, chronological and stylistic whole, comprised of the last fifty years of the life of the city of Ohrid, right before the onset of the Turks. The Ohrid monument in honor of the Sts. Constantine and Helen, with its cycle of scenes focused on depicting a number of events, can be examined primarily as an illustration from the hagiographies of these personages in accordance with their treatment by the Eastern Orthodox Church. This study aims at tracing the apparent connection (bond) between the cults of the Sts. Constantine and Helen and the cults of St. Clement of Ohrid and St. Ahil of Larissa, in the regions of Ohrid and Prespa. The analysis of the cult of Constantine and Helen, to a great extent, is confined to the period of the 14th and 15th centuries, when, due to the newly found political circumstances, imposed as such by the Ottoman Turkish conquest, a new need emerged, for new forms of safeguarding Christianity.
Downloads
Референци
регион (Р. Македонија, Р. Албанија, Р. Грција), Ниш и Византија, IV
Научни скуп, 3.-5. јун 2005, во: Зборник радова IV, Ниш. С. 385-402.
Балабанов, Kоста - Николовски, Aнтоние - Ќорнаков Димитар. 1980.
Споменици на културата на Македонија, Скопје: Мисла. С. 277-280. (1st ed.
Skopje 1961)
Baumstark A. 1913. Konstantiniana aus syrischer Kunst und Liturgie. Konstantin
der Grosse und seine Zeit, Freiburg. С. 234-237.
Бошковиќ, Ѓурѓе - Томовски, Крум, 1961. Средновековната архитектура во
Охрид, во: Зборник на трудови, Охрид. С. 95-97.
Cabrol, Cf. F. – Leciercq, H. 1914. Dictionnare d'arhéologie chrétienne et de
liturgie. III, 2, Paris.
Ћоровић-Љубинковић, Мирјана. 1951. Црква Константина и Јелене у
Охриду, Датум постанка и ктитори цркве, во: Старинар, II, Београд.
Delehaye, H. Cf. 1902. Synaxarium ecclesiae Constantinopolitanae, Bruxellis,
col. 697-700.
Ђурић, Војислав. 1961. Иконе из Југославије, Београд.
Grabar, A. 1930. Les croisades de l'Europe orientale dans l'art, Mélanges Ch. Diehl,
II, Paris. С.19-27.
Грозданов, Цветан. 1983. Портрети на светители од Македонија од IX до
XVIII век, Скопје: Републички завод за заштита на спомениците на
култура.
Грозданов, Цветан. 2007. Живописот на Охридската архиепископија
(студии), Скопје : МАНУ.
Hermanin, F. 1945. L'arte in Roma dal sec. VIII al XIV, Storia di Roma, vol.
XXIII, Bologna.
Коцо, Димче. 1954. Околу датирањето на црквата Константин и Елена во
Охрид, во: Годишен зборник - Филозофски факултет, 7, Скопје. С. 187-203.
Љубинковиќ, Радивоје –Ћоровић - Љубинковић, Мирјана. 1961.
Средновековното сликарство во Охрид, во: Зборник на трудови, Охрид.
Matthiae, G. 1964. Pittura politica del medio evo romano, Roma.
Omont, H. 1929. Miniatures des plus anciens manuscrits grecs de la Bibliothèque
nationale du VIe au XIVe siècle, Paris.
Петрушевски, Mихајло. 1952. Белешки за натписот од црквата Константин и
Елена, во: Жива антика, II 2, Скопје. С. 276-284.
Суботић Гојко. 1971. Свети Константин и Јелена у Охриду, Београд:
Филозофски факултет у Београду - Институт за историју уметности.
Цепенков, Марко. 1972. Македонски народни умотворби, книга четврта,
Народни приказни – легенди, Скопје: Македонска книга. С. 23-40.
Авторите во списанието претставуваат оригинални дела врз основа на резултатите од сопственото истражување. Лицата кои дале значителен придонес во трудот се наведуваат како коавтори. Заедно со статијата, авторите (и коавторите, доколку ги има) треба да достават пополнет образец за пријава на трудот (Paper Submission Form), со кој се потврдува согласноста на авторот за објавување на трудот.
Списанието прифаќа научни трудови кои претходно не биле објавени. Не се прифаќаат трудови кои во голема мера ги повторуваат претходно објавените трудови на авторите. Повторувањето подразбира и компилација – текст составен од фрагменти од објавена монографија или голем број на претходно објавени статии. Плагијатот не е дозволен, како и прекумерното цитирање на туѓи трудови (една третина или повеќе од целиот труд). Сите цитати, цитирани извадоци и материјали мора да имаат цитирани автори и извори. Ако уделот на туѓиот труд е преголем, се препорачува да се скратат цитатите и да се зголеми обемот на оригиналниот текст.
Авторот треба да ги има сите потребни дозволи за користење на позајмените материјали и материјалите на други автори што ги користи во својот труд (илустрации и слично). Авторот гарантира дека статијата не содржи информации што не подлежат на објавување во отворен печат, вклучувајќи ги и оние што содржат или претставуваат доверливи информации.
Во списокот на литературата се вклучени само делата цитирани во трудот, како и линковите за страниците и изворите од кои е цитирано доколку станува збор за извори од интернет. На авторот му се препорачува да ги наведе во текстот изворите на финансиска поддршка на спроведените истражувања и стипендиите, доколку ги имало. Исто така, може да се изрази благодарност и до колегите кои придонеле или помогнале околу работата на текстот, а кои не се коавтори.
Со доставувањето на ракописот и образецот на апликација до редакцијата, авторот официјално се согласува со објавувањето на неговиот труд во „Филолошки студии“. Авторите се носители на авторски права и ги задржуваат сите права за објавување и користење на статијата. Авторите имаат право да ја повлечат статијата во кое било време до моментот на објавување на сајтот, со тоа што претходно за тоа, по писмен пат, треба да ја известат редакцијата на списанието.
Статиите се објавуваат бесплатно. Содржината е достапна под лиценцијата Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License.
Издавачка Етика
Редакција
Сите трудови доставени до Редакцијата ги читаат прво нејзините членови и соработници за да се утврди дали се однесуваат тие на релевантната проблематика и дали одговараат на форматот на списанието. Редакцијата на „Филолошки студии“ гарантира дека разгледувањето на доставените трудови и нивните рецензии не зависат од: комерцијални интереси, пол, националност, верски убедувања, политички ставови и други фактори. Единствениот критериум при изборот е академското ниво на трудот.
Во зависност од рецензијата, статијата може веднаш да се прати за објавување, да биде отфрлена или испратена до авторот за измена и за доработка. Во случај на несогласување со забелешките на рецензентот, авторот има право да ги оправда своите ставови. Доколку од рецензентите се добиени контрадикторни мислења, текстот се упатува на трет рецензент или конечната одлука се заснова на гласање на членовите на Редакцијата, по одделното разгледување.
Рецензенти
Статиите испратени до Редакцијата минуваат процес на двојно анонимно рецензирање. Имињата на рецензентите не треба да му бидат познати на авторот на статијата и обратно. Рокот за рецензирање е три-четири седмици. Рецензентите можат да бидат членови на Редакцијата и автори на списанието што објавувале претходно во него. Онаму каде што е неопходно, за рецензенти се назначуваат специјалисти од други: организации, градови и земји.
Рецензентите треба да бидат специјалисти за предметно-тематската област на која се однесува статијата. Редакцијата треба да спречи каков било судир на интереси во врска со дадениот научен труд и со неговиот автор.
Рецензентот е должен да им обрне внимание на членовите на Редакцијата за секоја суштинска сличност или поистоветување меѓу ракописот што се рецензира и која било друга публикација што му е позната. Рецензентот, исто така, е должен да го држи во тајност трудот што му е доверен, да не го пренесува на трети лица ракописот што му е доверен нему за рецензија и пред објавувањето на публикацијата да не ги објавува информациите содржани во него.
Рецензентите треба да дадат објективна, непристрасна и аргументирана процена на трудот. Забелешките треба да бидат формулирани коректно, така што оценувањето на трудот се однесува само на текстот на статијата и на неговата содржина. Рецензијата треба да биде напишана добронамерно, а наведените забелешки имаат за цел да им помогнат на авторите да ги коригираат утврдените недостатоци и да ја подобрат статијата пред да биде објавена таа на веб-страницата на издавачот и пред да биде достапна за пошироката публика.
