ЗА НАЗИВИТЕ НА ПТИЦИТЕ ОД РЕДОТ STRIGIFORMES (БУВ, УТ, УТКА, КУКУМЈАВКА), НИВНОТО ЗНАЧЕЊЕ И НАРОДНАТА СИМБОЛИКА ВО МАКЕДОНИЈА

  • Goce Cvetanovski Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“, Скопје, Македонија

Сажетак

Во македонската јазична територија постојат повеќе имиња на птици од редот на Strigiformes (bu, buf, buv, buh, buval, buhal, b'uhƒl, b'uh‚l, buhel, buarec, buo, b'uho, b'uhalo, bulut, bul'utin, b'ula~; ut, utka, 'utalen; lul'ejka, ulejka; d'umo; }or'opile; lo{o pile; ut, 'utalen, 'utka, f'utka, 'utica, 'utajka; kukum'avka, kukumj'afka, kukuq'avka, kukumwavka kukum'’fk‚ kuk™mj'afka, kukuvejka, kukuvajka, kukuv'e£ka, kukumajka, kukumja~ka, kukuv'aja; k'ukale; url'ejka, urul'ejka, ulumajka, ulejka, ulul'ejka, ulýul'e}a, ul'e}a, uluvejka, uqajka, ulýajka, huluv'ajka, lýulýajka; buf; ~uetarka, ~ovetarka, ~uv'i~ka; pust'ulýka; }u{'e). Ќе се обидеме да дадеме преглед на називите на птиците од редот Strigiformes (був, ут, утка, кукумјавка), но ќе се задржиме и на етимологијата и значењата на соодветните називи, верувањате и обичаите што постојат во македонската народна традиција, како и симболиката на овие птици.

Downloads

Download data is not yet available.

Референце

Бабиќ, Бошко. 1984. Материјалната култура на македонските Словени. во
Уметничкото богатство на Македонија. Скопје: Македонска книга.
С.120–136.
Велевски, Методија. Андевски, Јован. Узунова, Данка. 2007. Птиците во
Македонија : мал прирачник. Скопје: Македонско еколошко друштво.
Величковски, Боне. 2009. Македонски пословици и поговорки. Скопје:
Институт за фолклор „Марко Цепенков“.
Видоески, Божидар. 1998. Дијалектите на македонскиот јазик. том 1. Скопје:
МАНУ.
Видоески, Божидар. 1999. Дијалектите на македонскиот јазик. том 2. Скопје:
МАНУ.
Видоески, Божидар. 1999. Дијалектите на македонскиот јазик, том 3. Скопје:
МАНУ.
Видоески Божидар. 2000. Текстови од дијалектите на македонскиот јазик.
Скопје: ИМЈ.
Видоески, Божидар. 2000. Прашалник за собирање на македонскиот дијалектен
атлас. Скопје: ИМЈ.
Виноградова, Л. Н. 2000. Народная демонология и мифо-ритуальная традиция
славян. Москва.
Вражиновски, Танас. 1998. Народна митологија на Македониците, том I, –
Етнографски и фолклорни материјали – том II. Скопје-Прилеп: Институт за
старословенска култура – Матица Македонска.
Денисова, И. М. 2003. Зооморфная модель мира и ее отголоски в русской
народной культуре. Москва: Этнографическое обозрение, № 6, С. 19-40.
Елијаде, М. 2005. Историја на верувањата и на религиските идеи - I, II, III.
Скопје: Табернакул.
Замуровић, А. 1998. Митолошки речник. Београд: Heres.
Китевски, М. 1989. Прилози за македонскиот фолклор. Скопје: Култура.
Кнежевић, С. 1971. Птиците во фолклорот и во симболиката кај балканските
народи. Скопје: Македонски фолклор, IV / 7-8. С. 115-130.
Михайлова, Г. 1996: Паунът и неговото перо, Българска етнология XXII/1,
София: БАН. С. 3-38.
Мицевски, Бр. 2005. Нови видови птици за орнитофауната на Република
Македонија, Скопје: Годишен зборник на Институтот за биологија при
ПМФ. С. [55]-73.
Пропп, В. Я. 2000. Русская сказка, (Собрание трудов В.Я. Проппа). Москва:
Лабиринт.
Пропп, В. Я. 1946. Исторические корни волшебной сказки, Ленинград.
Ристовска-Пиличкова, Ј. 2006. Симболиката и развојните форми на мотивот на
двоглавиот орел - со посебен осврт на неговата застапеност на печатот на
Скендербег, во: “Ѓерѓ Кастриоти Скендербег 1405-1468”. Скопје: ИНИ. С.
193-201.
Светиева, А. 2001. Верувањата во птици во фолклорот на календарските
празници од зимскиот циклус. Скопје Македонски фолклор, 56/57 С. 13-20.
Тресидер, Џ. 2001. Речник на симболи. Скопје: ТРИ.
Цветановски, Г. 2004. Каршијачкиот говор – Скопско (со посебен осврт на
синтаксата). Скопје: ИМЈ.
Цветановски, Г. 2010. Говорот на Македонците во Мала Преспа. Скопје: ИМЈ.
Цветановски, Г. 2001. Глаголите со значење менување на влакно кај добитокот
во дијалектите на македонскиот јазик. во: Македонска лексикологија и
лексикографија. Скопје: ИМЈ.
Цепенков, М. К. 1980. Македонско народно творештво. кн.10. Скопје:
Македонска Книга – ИФ.
Објављено
2019-10-25
Секција
Реч у историјско-културним контекстима