ПРОСВЕТИТЕЛСТВОТО – МИНАТО ИЛИ СЕГАШНОСТ
Sažetak
Во проследувањето на темата, појдовна точка се придобивките од просветителството во Европа и на Балканот. Истовремено, следи нивно компаративно проследување со промените од новиот светски поредок, поточно, состојбата во културата, економијата, политиката, критиката итн. Накратко, проследени се претставниците на просветителството на Балканот и придобивките од нивните заложби, по што следува кратката согледба на историските настани, односно на настаните по појавата на национализмот во 19-тиот век поради што дел од мисијата и визијата на просветителските придобивки бил пренасочен кон други цели, поради што сè уште останува констатацијата на Фуко дека „Не знам дали некогаш ќе станеме полнолетни. Многу работи во нашето искуство нè убедуваат дека историскиот настан Aufklärung не нè направил полнолетни и сè уште такви не сме“.
Downloads
##submission.citations##
Bauringer, Herman. 2001. Etnogologija. Beograd: Biblioteka XXvek.
Берѓаев, Николај. 1996. За човековото ропство и слободата. Скопје: Култура.
Bogdanović, David. 1933. Pregled književnosti Hrvatske i Srpske. Zagreb: Tisak i naklada knjižare L. Hartmana.
Борисова Михова, Лидия. 1995. Българските календари. Пловдив: „Полиграф“.
Vidan, Gabrijela. 1982. „Osamnaesto stoljeće“, Povjest svjetske književnosti, knjiga 3, str. 286-386. Zagreb: Mladost.
Вовел, Мишел (приредио). 2006. Човек доба просвећености. Београд: CLIO.
Diltaj, Vilhelm. 1980. Zasnivanje duhovnih nauka. Beograd: Prosveta.
Žmegać, Viktor. 1982. „Antiklasicistička faza prosvjetiteljstva. Sturm und Drang“. Povjest svjetske književnosti, knjiga 5, str. 71-86. Zagreb: Mladost.
Јелавич, Барбара. 1999. Историја на Балканот осумнаесетти и деветнаесетти век. Скопје: Лист.
Касирер, Ернст. 1998. Есеј за човекот. Скопје: Култура.
Kalin, Boris. 1983. Povijest filosofije. Zagreb: Školska knjiga.
Конев, Илия. 1983, 1991, 1998. Българското възраждане и просвешението. София
Конески Блаже. 1981. „Македонските учебници од XIX век“ во За македонскиот литературен јазик. Скопје: Култура, Македонска книга, Мисла, Наша книга.
Константиновиħ, Изабела. 1997. „Рукописна штива у XVII веку”, XVII столеħе, књ. II, св. 1, Нови Сад.
Купер, Е. Дејвид. 2004. Светска филозофија. Нови Сад: Световид.
Лори, Бернард. 2003. Балканска Европа. Скопје: Матица македонска.
Мазовер, Марк. 2003. Балканот кратка историја. Скопје: Евро-Балкан пресс.
Миронска-Христовска, Валентина. 2005. Просветителството во Македонија. Скопје: Институт за македонска литература.
Миронска-Христовска, Валентина. 2007. Македонската преродба. Скопје: Институт за македонска литература.
Павловић, К. Стеван. 2004. Историја Балкана 1804-1945. Београд: CLIO.
Pejović, Danilo. 1982. Francuska prosvjetiteljska filozofija. Zagreb: Nakladni zavod Matice Hrvatske.
Петканова, Донка. 1992. „Сборниците на XVI-XVIII в.“, Старобългарска литература IX-XVIII век, стр. 531-542. София: Университетско издателство „Климент Охридски“.
Putinja Filip – Stref-Fenar Žoslin. 1997. Teorije o etnicitetu. Beograd: Biblioteka XX vek.
Sekulić, Ljerka. 1982. „Prvo razdoblje prosvjetiteljstva i građanska kultura osjećajnosti“, Povjest svjetske književnosti, knjiga 5, str. 58-71. Zagreb: Mladost.
Skruton, Roger. 1998. Kratka istorija modern filozofije od Dekarta do Vingeštajna. Beograd: Narodna knjiga Alfa.
Страховъ, Н. 1904. Кратка история на философията. София: Печатница на Хр. Г. Бъчеваровъ.
Фридрих, Ниче. 2001. О користи и штети историје за живот. Нови Сад: Светови.
Foucault, Michel. 1997. „Što je prosvjetiteljstvo?“. s. Čemu, god. IV, sv. 2 (10), str. 87-99. Zagreb.
Фуко, Мишел. 1998. Треба бранити друштво. Нови Сад: Светови.
Шопенхауер, Артур. 1998. Етика. Скопје: Култура.
Hrvatskinarodnipreporod/Hrvatskaenciklopedija www.enciklopedija.hr/natuknica.aspx?id26455
(пристапено 3.4.2017).
Dugo Devetnaeseto stoljeće (1797-1918). www.crsrv.org/it/istra_vrijeme/PDF/425-530.pdf.
(пристапено 7.4.2017).
Age of Enlightenment - New World Encyclopedia
www.newworldenciclopedia.org/entryAge_of_Enlightment (пристапено30.01.2017).
Encyclopaedia Britannica. www.britanica.com/topic/history-of-Europe/The Enlightement. (пристапено 8.2.2017).
New World Encycloredia Age of Enlightenment.www.history.com/topics/enlightenment/
Enlightenment-Fast&Summary-History.com. (пристапено 16.2.2017).
Јован Деретић. Историја српске књижевности.
www.savezguslarasrbije.rs/download/.../jovan_deretic_istorija_srpske_knjizevnosti.pdf. (пристапено21.3.2017).
Павле Ивић и Митар Пешкин. Српско штампарство.https://www.rastko.rs/isk/index_c.html.
(пристапено 27.3.2017)
Јован Деретић. Књижевност 18. и 19. Век. https://www.rastko.rs/isk/index_c.html. (пристапено
27.3.2017). Драган М. Јаковљевић. Српске културне и просветне установе у Маћарској у 19 веку како носиоци културолошког препорода српског народа. www.riznicasrpska.net/knjizenost/index.php?topic=908.0. (пристапено 29.3.2017).
Autori predstavljaju časopisu originalne radove temeljene na rezultatima vlastitih istraživanja. Suautori su osobe koje su u značajnoj mjeri doprinijele radu. Autor (i suautori) šalju članak zajedno s popunjenim Prijavnim obrascem (Paper Submission Form) koji ujedno ima svrhu suglasnosti s objavljivanjem rada.
Časopis prima neobjavljene znanstvene radove. Ne primaju se članci koji u velikoj mjeri ponavljaju već objavljene radove autora. U ponavljanja se ubraja kompilacija, odnosno tekst sastavljen od isječaka iz objavljene monografije ili od isječaka iz nekoliko drugih radova. Nedopustivi su plagijati i pretjerano citiranje tuđih radova (trećina ukupnoga opsega članka, ili više). Svi citati, posuđeni ulomci i građa trebaju biti popraćeni uputnicom na izvornik, odnosno na autora i primarni izvor. U slučaju ako je udio tuđeg teksta prevelik, autoru će se preporučiti skraćivanje citata i proširenje opsega originalnoga teksta.
Autor treba dobiti sva potrebna dopuštenja za korištenje posuđene građe (ilustracije i sl.), a za koja on ne posjeduje autorska prava. Autor jamči da članak ne sadrži podatke koji nisu pogodni za javno objavljivanje, između ostaloga i tajne podatke.
Popis literature obuhvaća samo one bibliografske jedinice i poveznice koje su zaista upotrijebljene tijekom istraživanja i koje su u tekstu
Preporuka je da se u tekstu navedu podaci o financijskoj podršci provedenog istraživanja (ako ona postoji). Također se može navesti i zahvala kolegama koji su pripomogli nastanku rada, a koji nisu suautori.
Predajući uredništvu rukopis i Prijavni obrazac autor je službeno dao suglasnost da se njegov rad objavi u časopisu Filološke studije. Autor je i dalje vlasnik autorskih prava članka. Autori imaju pravo povući članak u bilo kojoj fazi njegova razmatranja (do trenutka njegove objave na internetskoj stranici) uz to da trebaju o tome pismeno obavijestiti uredništvo.
Objava članaka je besplatna. Sadržaj je dostupan uz licencu Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License.