МОТИВОТ СААН – МОЖНА МАНИФЕСТАЦИЈА НА МИТСКА ПТИЦА СЕМЕУРГ – СИМУРГ
Sažetak
При истражувањето на македонската текстилна орнаментика посебен интерес предизвикува кружниот мотив саан, со кој е орнаментирана истоимената женска кошула саани и симидината од регионот на Скопска Блатија. Во македонскиот дијалектен говор, со терминот саан, често се именувани големите плитки метални садови, односно чинии. Ваквото значење е речиси идентично со турскиот збор saxan (мак. саан), со кој се означува плиток бакарен сад. Фонетската блискост на турскиот збор сахан, со збор saéna (авест. Maraγō saēnō), кој на јазикот на Авеста (еден од групата древноирански јазици) ја означува митската птица Саéна укажува на можноста за етимолошкото потекло на овој збор. Слични значење таа има и во ариевската и древноиранската култура, каде ја претставува гигантската митолошка птица - Симург, односно фантастичното суштество Сенмур. Појавата на орнитоморфните фантамозгорични мотиви во посочениот вез и пафти, кои се надоврзуваат со ликот на митската змија или птица од народната усна традиција, упатува на заклучокот дека станува збор за древен модел со заеднички семиотички код, присутен во традиционалната култура кај повеќето народите од иноевропкиот ареал.
Downloads
##submission.citations##
Скопје.
Бабиќ, Б.1984. Материјалната култура на македонските Словени. - во:
Уметничкото богатство на Македонија, Македонска книга. Скопје:120-
136.
Верковиќ,Стефан И.1985, Македонски народни умотворби, кн. 4, ред. К.
Пенушлиски, Скопје.
Вражиновски,Т. 2000. Речник на народната митологија на Македонците,
Прилеп- Скопје, 26.
Демаков, А., Фоменко, Д. А.1998. К проблеме идентификации Сенмурва. – во:
Культуры евроазийских степей второй половины I тысячелетия н. э.
(вопрос хронологии).Самара.
Жарникова, С.В.2003. Золотая нить, Областной научно-методический центр
культуры и повы шения квалификации. Вологда.
Замуровић, А. 1998. Митолошки речник, Heres, Београд.
Зборник на народни умотворения, 1900, БАН, София.
Јеžić, М.1987. R`gvedski himni – Izvor indijske culture i indoеuropsko naslede.
Zagreb.
Chevalier, J.Greerbrant, A.1983. Rječnik simbola. Matica Hrvatske, Zagreb.
Маразов, Иван.2003. Водните птици в мистериите на Кабирите. – во:
Фолклорьт и корените на сьвременната култура. Бургас: 3-23.
1994. Митология на Траките. ИК Сектор, София.
2009. Хубавата Елена, Захарий Стоянов, София.
1976. За семантиката на женския образ в скитското изкуство,
- во: Проблеми на изкуството, год. IX, 4, Институт за изследване на
изкуствата- БАН, София: 45-53.
Микулчиќ. Иван, 1984, Од Скупи до Скопје. -во: Уметничкото богатство на
Македонија, Македонска книга. Скопје: 62- 73.
Михайлова, Ж. 2005. Глинени огнища и олтари от тракийския град в
Сборяново (предварителни наблюдения). – во: МИФ, 9, София, 229-240.
Пировска, А. 2007. Изработка и особености в украсата на тракийските
есхари, - во: Археология, кн.1-4, БАН , София, 13-28.
Рыбаков, Б. А. 1987. Язычество древней Руси, Наука, Москва. 1967. Русалии и бог Симаргал – Переплут, - во: Советская
археология, 2, Москва, 91-116;
Ристовска Пиличкова, Јасминка. 2009. Претсвадбените обичаи и обредни
елементи – дел од циклусот на женски пубертетски обреди на премин.
Македонски фолклор, год. XXXV, 67, Институт за фолклор, Скопје, 164-
184.
Чаусидис, Н.2005. Космолошки слики, 1-2, Никос Чаусидис, Скопје.
Autori predstavljaju časopisu originalne radove temeljene na rezultatima vlastitih istraživanja. Suautori su osobe koje su u značajnoj mjeri doprinijele radu. Autor (i suautori) šalju članak zajedno s popunjenim Prijavnim obrascem (Paper Submission Form) koji ujedno ima svrhu suglasnosti s objavljivanjem rada.
Časopis prima neobjavljene znanstvene radove. Ne primaju se članci koji u velikoj mjeri ponavljaju već objavljene radove autora. U ponavljanja se ubraja kompilacija, odnosno tekst sastavljen od isječaka iz objavljene monografije ili od isječaka iz nekoliko drugih radova. Nedopustivi su plagijati i pretjerano citiranje tuđih radova (trećina ukupnoga opsega članka, ili više). Svi citati, posuđeni ulomci i građa trebaju biti popraćeni uputnicom na izvornik, odnosno na autora i primarni izvor. U slučaju ako je udio tuđeg teksta prevelik, autoru će se preporučiti skraćivanje citata i proširenje opsega originalnoga teksta.
Autor treba dobiti sva potrebna dopuštenja za korištenje posuđene građe (ilustracije i sl.), a za koja on ne posjeduje autorska prava. Autor jamči da članak ne sadrži podatke koji nisu pogodni za javno objavljivanje, između ostaloga i tajne podatke.
Popis literature obuhvaća samo one bibliografske jedinice i poveznice koje su zaista upotrijebljene tijekom istraživanja i koje su u tekstu
Preporuka je da se u tekstu navedu podaci o financijskoj podršci provedenog istraživanja (ako ona postoji). Također se može navesti i zahvala kolegama koji su pripomogli nastanku rada, a koji nisu suautori.
Predajući uredništvu rukopis i Prijavni obrazac autor je službeno dao suglasnost da se njegov rad objavi u časopisu Filološke studije. Autor je i dalje vlasnik autorskih prava članka. Autori imaju pravo povući članak u bilo kojoj fazi njegova razmatranja (do trenutka njegove objave na internetskoj stranici) uz to da trebaju o tome pismeno obavijestiti uredništvo.
Objava članaka je besplatna. Sadržaj je dostupan uz licencu Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License.