ЖИТОТО, ЛЕБОТ И БРАШНОТО ВО ОБИЧАИТЕ НА АНТИЧКИТЕ МАКЕДОНЦИ: ПАРАЛЕЛИ СО ПОДОЦНЕЖНАТА МАКЕДОНСКА ТРАДИЦИЈА
Sažetak
The grain, flour and bread had a particularly important role in the customs of the ancient Macedonians. Regarding the tradition for the founding of the Macedonian Kingdom, the magic ("double") rising of the bread of Perdiccas, the first Macedonian king of the Argead dynasty, is stated. The sources noted an example for using the flour for announcement of the boundaries of a new city in its establishment. Namely, in this way was marked the foundation of the famous Alexandria in Egypt, where the ground plan of the city that had a shape of chlamys, was drawn with flour from barley. Concerning the wedding of Alexander III of Macedon with Roxana, a Macedonian wedding custom of cutting the bread with a sword is described, too. This paper deals with the analysis of these fragments, which although sparse, confirm the sacred symbolism of grain, bread and flour among the ancient Macedonians. Traces of this symbolism can be found today in the modern tradition, which among other things allow us to penetrate deeper into the essence of these customs.
Downloads
##submission.citations##
Clarendon Press: Oxford.
Arrianus. 1907. Anabasis. Ed. A. G. Roos. Lipsiae.
Athenaeus. 1887. Naucratitae Dipnosophistarum. Libri XV. Recensunt Kaibel. G.
Vol I–III. Teubner.
Demosthenes. 1966. Orationes. Recognovit brevique adnotatione ctitica instruxit S.H. Butcher. Clarendon Press: Oxford.
Galenus. 1633. De alimentorum facultatibus. Libri III. Ex Martine Gregorii
interpretatione. Apud Asingam de Fries in Lugduni Batavorum.
Plinius. 1897-1933. Naturalis Historia. Ed. Jan-Mayhoff. 5 vol. Teubner: Leipzig.
Renard, M. – Servais, J. 1955. A propos du mariage d’Alexandre et de Roxane.
L’antiquité classique. Vol. 24. 29-50.
Strabo. 1895–1913. Geographica. Ed. A. Meineke. T. I–III. Lipsiae.
Theophrastus. 1529. Theodoro Gaza interprete. Ex officina Chrestien Wechel.
Българска митология. 1994. Енциклопедичен речник. Съставител Анани
Стойнев. София.
Бошначки, Иван. 1972. Кон свадбените обреди, игри и песни во Малешево.
Македонски фолклор. 9-10. Скопје. 141-151.
Верковиќ, Стефан И. 1985. Македонски народни умотворби. Кн. 5. Фолклорни
и етнографски материјали. Подготвил и редактирал Кирил Пенушлиски.
Македонска книга: Скопје.
Јовановска, Соња. 2000. Брашно. Во: Речник на народната митологија на
Македонците. Редактор Танас Вражиновски. Институт за старословенска
култура–Прилеп и Книгоиздателство Матица македонска–Скопје:
Прилеп – Скопје.
Јовановска, Соња. 2000. Обреден леб. Во: Речник на народната митологија на
Македонците. Редактор Танас Вражиновски. Институт за старословенска
култура–Прилеп и Книгоиздателство Матица македонска–Скопје:
Прилеп – Скопје.
Кличкова, Вера. – Георгиева, Милица. 1965. Свадбените обичаи од селото
Галичник-Дебарско. Гласник на Етнолошкиот музеј. Скопје. 95-187.
Лисицына, Г. Н. – Филипович, Л. А. 1980. Палеоэтноботанические находки на
Балканском полуострове. Studia Prachistorica. 4. София.
Миладиновци. 1962. Зборник 1861-1961. Кочо Рацин: Скопје.
Младеновска-Ристовска, Катерина. 2012. Преданието за основањето на
Македонското Кралство. Филолошки студии. том I. Скопје-Перм-ЉубљанаЗагреб. 11-25.
Плутарх. 2008. Напоредни животописи. Ликови од историјата на древна
Македонија. Превод од строгрчки: Војислав Саракински. Коментари
Наде Проева. Евро Балкан прес: Скопје.
Проева, Наде. 2004. Историја на Аргеадите. Historia Antiqua Macedonica. Кн.
8. Скопје.
Раптис, Михалис. 1977. Свадбени обичаи и песни, Фолклорот на јановенските
села во Костурско. Институт за фолклор „Марко Цепенков“: Скопје.
Ристески, Љупчо С. 1999. Посмртниот обреден комплекс на традициската
култура на Мариово. Институт за старословенска култура: Прилеп.
Руф, Квинт Куртиј. 1998. Историја на Александар Македонски. Книги I–X.
Превод од латински јазик Љубинка Басотова. Патрија: Скопје.
Светиева, Анета. 1990. Ѓурѓовденски обредни лебови во Македонија и нивната
функција во обичаите и верувањата. Македонски фолклор. 46. Скопје. 13-
25.
Светиева, Анета. 1997. Обредните лебови за Бадник – вовед во сакралното. Етнолог. 7-8. Скопје. 167-174.
Тановић, Стефан. 1927. Српски народни обичаји у Ѣевђелијској Кази. Српски
етнографски зборник, Живот и обичаји народни. Књ. XL. Књ. 16.
Етнографски институт. Српска краљевска академија: Београд-Земун.
Филиповић, Миленко. 1939. Обичаји и веровања у Скопској Котлини. Српски
етнографски зборник. Живот и обичаји народни. Књ. LIV. Књ. 24. Том 1.
Етнографски институт. Српска краљевска академија: Београд.
Херодот. 1998. Историја. Превод, предговор и белешки Даница Чадиковска.
Зумпрес: Скопје.
Цепенков, Марко К. 1972. Македонски народни умотворби. Кн. 10.
Македонска книга: Скопје.
Џимревски, Боривоје. 1972. Свадбени обреди и песни во с. Брезно (Тетовско).
Македонски фолклор. 9-10. Скопје. 189-200.
Шапкарев, Кузман А. 1976. Избрани дела, Мисла: Скопје.
Autori predstavljaju časopisu originalne radove temeljene na rezultatima vlastitih istraživanja. Suautori su osobe koje su u značajnoj mjeri doprinijele radu. Autor (i suautori) šalju članak zajedno s popunjenim Prijavnim obrascem (Paper Submission Form) koji ujedno ima svrhu suglasnosti s objavljivanjem rada.
Časopis prima neobjavljene znanstvene radove. Ne primaju se članci koji u velikoj mjeri ponavljaju već objavljene radove autora. U ponavljanja se ubraja kompilacija, odnosno tekst sastavljen od isječaka iz objavljene monografije ili od isječaka iz nekoliko drugih radova. Nedopustivi su plagijati i pretjerano citiranje tuđih radova (trećina ukupnoga opsega članka, ili više). Svi citati, posuđeni ulomci i građa trebaju biti popraćeni uputnicom na izvornik, odnosno na autora i primarni izvor. U slučaju ako je udio tuđeg teksta prevelik, autoru će se preporučiti skraćivanje citata i proširenje opsega originalnoga teksta.
Autor treba dobiti sva potrebna dopuštenja za korištenje posuđene građe (ilustracije i sl.), a za koja on ne posjeduje autorska prava. Autor jamči da članak ne sadrži podatke koji nisu pogodni za javno objavljivanje, između ostaloga i tajne podatke.
Popis literature obuhvaća samo one bibliografske jedinice i poveznice koje su zaista upotrijebljene tijekom istraživanja i koje su u tekstu
Preporuka je da se u tekstu navedu podaci o financijskoj podršci provedenog istraživanja (ako ona postoji). Također se može navesti i zahvala kolegama koji su pripomogli nastanku rada, a koji nisu suautori.
Predajući uredništvu rukopis i Prijavni obrazac autor je službeno dao suglasnost da se njegov rad objavi u časopisu Filološke studije. Autor je i dalje vlasnik autorskih prava članka. Autori imaju pravo povući članak u bilo kojoj fazi njegova razmatranja (do trenutka njegove objave na internetskoj stranici) uz to da trebaju o tome pismeno obavijestiti uredništvo.
Objava članaka je besplatna. Sadržaj je dostupan uz licencu Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License.
