АФИРМАТОРИ НА УСНОТО НАРОДНО ТВОРЕШТВО ОД ЕГЕЈСКА МАКЕДОНИЈА ВО СОВРЕМЕНАТА МАКЕДОНСКА ИСТОРИЈА
Апстракт
Целта на трудот е да се претстават животот и делата на оние истражувачи – родени во Егејска Македонија, кои во современата македонска историја дале значаен придонес во зачувувањето на усното народно творештво од егејскиот дел на Македонија. Преку методите на историско, аналитичко и компаративно истражување добиваме сознанија за нивните способности и вештини, со кои се истакнале и се покажале како плодни истражувачи на тоа народно творештво. Со нивните истражувачки потфати, тие не само што го направиле првиот чекор за зачувување на тоа фолклорно богатство, кое дотогаш било надвор од досегот на македонската фолклористика и културна историја, туку и го оттргнале од времето на заборавот.
Downloads
Референци
Атанасов, Петар, Наумовска, Бојана. (2020). Интегрирање на бегалците од Егејскиот дел на Македонија во „новата“ татковина. Гласник 64/2, 7‒25. [Atanasov, Petar, Naumovska, Bojana. (2020). Integriranje na begalcite od Egejskiot del na Makedonija vo “novata” tatkovina [Integration of Refugees from the Aegean Part of Macedonia in the “New” Homeland]. Glasnik 64/2, 7‒25. (In Macedonian)].
Буцкова, Фани. (1995). Песни на прогонетите. Скопје: Матица македонска, Здружение на децата бегалци од Егејскиот дел на Македонија. [Buckova, Fani. (1995) Pesni na progonetite [Songs of the Exiles]. Skopje: Matica makedonska, Združenie na decata begalci od Egejskiot del na Makedonija. (In Macedonian].
Велјановски, Новица. (2008). Егејскиот дел на Македонија во Втората светска војна. Историја на Македонскиот народ. Скопје: Институт за национална историја, 303–309. [Veljanovski, Novica. (2008). Egejskiot del na Makedonija vo Vtorata svetska vojna. Istorija na makedonskiot narod [The Aegean part of Macedonia in the Second World War. History of the Macedonian people]. Skopje: Institut za nacionalna istorija, 303‒309. (In Macedonian)].
Диденко, Наташа. (2020). Улогата на македонскиот композитор и етномузиолог Живко Фирфов во современата македонска музичка култура. Philological studies 18/2, 153‒167. [Didenko, Nataša. (2020). Ulogata na makedonskiot kompozitor i etnomuzikolog Živko Firfov vo sovremenata makedonska muzička kultura [The Role of Macedonian Composer and Ethnomusicologist Živko Firfov in Contemporary Macedonian Music Culture]. Philological studies 18/2, 153‒167. (In Macedonian)].
Диденко, Наташа. (2022). Придонесот на Ѓорѓи Доневски во откривањето и развојот на фоклорното творештво од Егејскиот дел на Македонија (1970 ‒ 1984). Историја LVII/2, 247‒267. [Didenko, Nataša. (2022). Pridonesot na Ǵorǵi Donevski vo otkrivanjeto i razvojot na folklornoto tvoreštvo od Egejskiot del na Makedonija (1970 ‒ 1984) [The Contribution of Ǵorǵi Donevski to the Discovery and Development of Folklore from the Aegean part of Macedonia (1970 ‒ 1984)]. Istorija LVII/2, 247‒267. (In Macedonian)].
Диденко, Наташа. (2022а). Необјавена фотодокументација за женската вокална група „Бапчорки“ (афирматор на духовното наследство на историското село Бапчор во Егејскиот дел на Македонија). Гласник 66/1-2, 197‒208. [Didenko, Nataša. (2022a). Neobjavena fotodokumentacija za ženskata vokalna grupa Bapčorki (afirmator na duhovnoto nasledstvo na istoriskoto selo Bapčor vo Egejskiot del na Makedonija [Unpublished Photo-Documentation on the Female Vocal Band “Bapčorki” (Affirmers of Spiritual Legacy of the Historical Village Bapčor in the Aegean Part of Macedonia]. Glasnik 66/1-2, 197‒208. (In Macedonian)].
Диденко, Наташа. (2022б). Ѓорѓи Доневски ‒ доајен во зачувувањето на фолклорното творештво од Егејска Македонија. Скопје: Н. Диденко. [Didenko, Nataša. (2022b). Ǵorǵi Donevski ‒ doajen vo začuvuvanjeto na folklornoto tvoreštvo od Egejska Makedonija [Ǵorǵi Donevski ‒ Doyen in the Preservation of Folklore from Aegean Macedonia]. Skopje: N. Didenko. (In Macedonian)].
Доневски, Ѓорѓи. (1978). Сокол ми лета високо. Скопје: КУД „Гоце Делчев“ ‒ Скопје. [Donevski, Ǵorǵi. (1978). Sokol mi leta visoko [My Falcon Flies High]. Skopje: KUD “Goce Delčev”. (In Macedonian)].
Доневски, Ѓорѓи. (1996). Бапчор. Скопје: Здружение на децата бегалци од Егејскиот дел на Македонија. [Donevski, Ǵorǵi. (1996). Bapčor [Bapčor]. Skopje: Združenie na decata begalci od Egejskiot del na Makedonija. (In Macedonian)].
Кирјазовски, Ристо. (1987). Македонски национални институции во Егејскиот дел на Македонија (1941 ‒ 1961). Скопје: Институт за национална историја. [Kirjazovski, Risto. (1987) Makedonski nacionalni institucii vo Egejskiot del na Makedonija (1941 ‒ 1961). [Macedonian National Institutions in the Aegean part of Macedonia (1941 ‒ 1961)]. Skopje: Institut za nacionalna istorija. (In Macedonian)].
Кирјазовски, Ристо. (1996). Правната дискриминација на големо-грчката политика во Егејскиот дел на Македонија по втората светска војна. Скопје: ППС „МИС“. [Kirjazovski, Risto. (1996). Pravnata diskriminacija na golemo-grčkata politika vo Egejskiot del na Makedonija po Vtorata svetska vojna [The Legal Discrimination of the Big-Greek Policy in the Aegean part of Macedonia after the Second World War]. Skopje: PPS “MIS”. (In Macedonian)].
Кирјазовки, Ристо. (2001). Егејскиот дел на Македонија по Граѓанската војна во Грција. Скопје: Институт за национална историја. [Kirjazovski, Risto. (2001). Egejskiot del na Makedonija po Graǵanskata vojna vo Grcija [The Aegean part of Macedonia after the Civil War in Greece]. Skopje: Institut za nacionalna istorija. (In Macedonian)].
Киселиновски, Стојан. (1992). Етничките промени во Егејскиот дел на Македонија: 1913 ‒ 1995. Народната култура на Егејска Македонија. Скопје: Мисла, 33–68. [Kiselinovski, Stojan. (1992). Etničkite promeni vo Egejskiot del na Makedonija: 1913 ‒ 1995. Narodnata kultura na Egejska Makedonija [Ethnic Changes in the Aegean part of Macedonia: 1913 ‒ 1995. Folk Culture of Aegean Macedonia]. Skopje: Misla, 33–68. (In Macedonian)].
Мамуровски, Ташко. (1995). Македонците од Егејска Македонија (1945 ‒ 1946). Скопје: Институт за национална историја. [Mamurovski, Taško. (1995). Makedoncite od Egejska Makedonija (1945 ‒ 1946) [Macedonians from Aegean Macedonia (1945 ‒ 1946)]. Skopje: Institut za nacionalna istorija. (In Macedonian)].
Мирчевска, Катерина. (2015). Македонските бегалци од Граѓанската војна во Грција во НР Македонија. Во: Балканот: луѓе, војни и мир по повод 100-годишнината од балканските војни (65-години ИНИ). Скопје: Институт за национална историја, 369‒381. [Mirčevska, Katerina. (2015). Makedonskite begalci od Graǵanskata vojna vo Grcija vo NR Makedonija. Vo: Balkanot: luǵe, vojni i mir po povod 100-godišninata od balkanksite vojni (65-godini INI) [Macedonian Refugees from the Civil War in Greece in NR Macedonia. In: The Balkans: People, Wars and Piece on the Occasion of the 100th anniversary of the Balkans War (65 years of INI]. Skopje: Institut za nacionalna istorija, 369‒381. (In Macedonian)].
Младеновски, Симо. (2009). Непокорен. Македонска енциклопедија, кн. 2. Блаже Ристовски (Гл. Ред.). Скопје: Македонска академија на науките и уметностите, 1044. [Mladenovski, Simo. (2009). Nepokoren [Disobedient]. Makedonska enciklopedija, No. 2. Blaže Ristovski (Ed.) Skopje: Makedonska akademija na naukite i umetnostite, 1044. (In Macedonian)].
Младеновски, Симо. (2009). Ристовски Блаже Петров. Македонска енциклопедија, кн. 2. Блаже Ристовски (Гл. Ред.). Скопје: Македонска академија на науките и уметностите, 1276‒1277. [Mladenovski, Simo. (2009). Ristovski Blaže Petrov [Ristovski Blaže Petrov]. Makedonska enciklopedija, No. 2. Blaže Ristovski (Ed.) Skopje: Makedonska akademija na naukite i umetnostite, 1276‒1277. (In Macedonian)].
Ортаков, Драгослав. Пајтонџиев Ганчо. Македонска енциклопедија, кн. 2. Блаже Ристовски (Гл. Ред.). Скопје: Македонска академија на науките и уметностите, 1109. [Ortakov, Dragoslav. Pajtondžiev Gančo [Pajtondžiev Gančo]. Makedonska enciklopedija, No. 2. Blaže Ristovski (Ed.) Skopje: Makedonska akademija na naukite i umetnostite, 1109. (In Macedonian)].
Паскалевски, Паскал. (1959). Народни песни од Егејска Македонија. Скопје: Институт за македонски јазик. [Paskalevski, Paskal (1959). Narodni pesni od Egejska Makedonija [Folk Songs from Aegean Macedonia]. Skopje: Institut za makedonski jazik. (In Macedonian)].
(2003). 50 години Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“. Скопје: Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“. [(2003). 50 godini Institut za makedonski jazik “Krste Misirkov” vo Skopje [50 years of the Macedonian Language Institute “Krste Misirkov” in Skopje]. Skopje: Institut za makedonski jazik. (In Macedonian)].
Пенушлиски, Кирил. (1992). Народната култура на Егејска Македонија. Скопје: Мисла. [Penušliski, Kiril. (1992). Narodnata kultura na Egejska Makedonija [The Folk Culture of Aegean Macedonia]. Skopje: Misla. (In Macedonian)].
Раптис, Михалис. (1977). Фолклорот на Јановенските села во Костурско. Скопје: Институт за фолклор. [Raptis, Mihalis. (1977). Folklorot na Janovenskite sela vo Kostursko [The Folklore of Janoveni Villages in Kostursko]. Skopje: Institut za folklor. (In Macedonian)].
Саздов, Томе, Момировски Томе и др. (1982). Балкански фестивал на народни песни и игри 1962 ‒ 1982. Охрид: Фестивал. [Sazdov, Tome, Momirovski Tome et al. (1982) Balkanski festival na narodni pesi i igri 1962 ‒ 1982 [Balkan Festival of Folklore Songs and Dances 1962 ‒ 1982]. Ohrid: Festival. (In Macedonian)].
Симовски, Тодор. (1978). Населените места во Егејска Македонија: географски, етнички и стопански карактеристики, кн. 1. Скопје: Институт за национална историја. [Simovski, Todor. (1978). Naselenite mesta vo Egejska Makedonija: geografski, etnički i stopanski karakteristiki, No. 1 [Settlements in Aegean Macedonia: geographical, ethnic and economic characteristics, No. 1]. Skopje: Institut za nacionalna istorija. (In Macedonian)].
Уредба за оснивање на Фолклорен институт, Службен весник на Народна Република Македонија, бр. 11/50, Скопје, 15 мај 1950, 71. [Uredba za osnivanje na Folkloren institute [Decree on the Establishment of the Folklore Institute], Služben vesnik na Narodna Republika Makedonija, No. 11/50, 15 maj 1950, 71. (In Macedonian)].
Чешмеджиев, Йосиф. (1926). Български македонски пҍсни, оригинални и въ народенъ тонъ на 2 и 3 гласа, за еднореденъ и смъсенъ хоръ. София: Печатница С. М Стаийковъ. [Češmedžiev, Josif. (1926). Bălgarski makedonski pěsni, originalni i vă narodenă tonă na 2 I 3 glasa, za ednoredenă i smăsenă horă [Bulgarian-Macedonian Songs, Original and in 2 and 3 Voices for Single and Mix Choir]. Sofija: Pečatnica S. M Staijkovă. (In Bulgarian).
Авторски права (c) 2023 Nataša Didenko
Ова дело е лиценцирано под меѓународната лиценца Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0.
Авторите во списанието претставуваат оригинални дела врз основа на резултатите од сопственото истражување. Лицата кои дале значителен придонес во трудот се наведуваат како коавтори. Заедно со статијата, авторите (и коавторите, доколку ги има) треба да достават пополнет образец за пријава на трудот (Paper Submission Form), со кој се потврдува согласноста на авторот за објавување на трудот.
Списанието прифаќа научни трудови кои претходно не биле објавени. Не се прифаќаат трудови кои во голема мера ги повторуваат претходно објавените трудови на авторите. Повторувањето подразбира и компилација – текст составен од фрагменти од објавена монографија или голем број на претходно објавени статии. Плагијатот не е дозволен, како и прекумерното цитирање на туѓи трудови (една третина или повеќе од целиот труд). Сите цитати, цитирани извадоци и материјали мора да имаат цитирани автори и извори. Ако уделот на туѓиот труд е преголем, се препорачува да се скратат цитатите и да се зголеми обемот на оригиналниот текст.
Авторот треба да ги има сите потребни дозволи за користење на позајмените материјали и материјалите на други автори што ги користи во својот труд (илустрации и слично). Авторот гарантира дека статијата не содржи информации што не подлежат на објавување во отворен печат, вклучувајќи ги и оние што содржат или претставуваат доверливи информации.
Во списокот на литературата се вклучени само делата цитирани во трудот, како и линковите за страниците и изворите од кои е цитирано доколку станува збор за извори од интернет. На авторот му се препорачува да ги наведе во текстот изворите на финансиска поддршка на спроведените истражувања и стипендиите, доколку ги имало. Исто така, може да се изрази благодарност и до колегите кои придонеле или помогнале околу работата на текстот, а кои не се коавтори.
Со доставувањето на ракописот и образецот на апликација до редакцијата, авторот официјално се согласува со објавувањето на неговиот труд во „Филолошки студии“. Авторите се носители на авторски права и ги задржуваат сите права за објавување и користење на статијата. Авторите имаат право да ја повлечат статијата во кое било време до моментот на објавување на сајтот, со тоа што претходно за тоа, по писмен пат, треба да ја известат редакцијата на списанието.
Статиите се објавуваат бесплатно. Содржината е достапна под лиценцијата Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License.
Издавачка Етика
Редакција
Сите трудови доставени до Редакцијата ги читаат прво нејзините членови и соработници за да се утврди дали се однесуваат тие на релевантната проблематика и дали одговараат на форматот на списанието. Редакцијата на „Филолошки студии“ гарантира дека разгледувањето на доставените трудови и нивните рецензии не зависат од: комерцијални интереси, пол, националност, верски убедувања, политички ставови и други фактори. Единствениот критериум при изборот е академското ниво на трудот.
Во зависност од рецензијата, статијата може веднаш да се прати за објавување, да биде отфрлена или испратена до авторот за измена и за доработка. Во случај на несогласување со забелешките на рецензентот, авторот има право да ги оправда своите ставови. Доколку од рецензентите се добиени контрадикторни мислења, текстот се упатува на трет рецензент или конечната одлука се заснова на гласање на членовите на Редакцијата, по одделното разгледување.
Рецензенти
Статиите испратени до Редакцијата минуваат процес на двојно анонимно рецензирање. Имињата на рецензентите не треба да му бидат познати на авторот на статијата и обратно. Рокот за рецензирање е три-четири седмици. Рецензентите можат да бидат членови на Редакцијата и автори на списанието што објавувале претходно во него. Онаму каде што е неопходно, за рецензенти се назначуваат специјалисти од други: организации, градови и земји.
Рецензентите треба да бидат специјалисти за предметно-тематската област на која се однесува статијата. Редакцијата треба да спречи каков било судир на интереси во врска со дадениот научен труд и со неговиот автор.
Рецензентот е должен да им обрне внимание на членовите на Редакцијата за секоја суштинска сличност или поистоветување меѓу ракописот што се рецензира и која било друга публикација што му е позната. Рецензентот, исто така, е должен да го држи во тајност трудот што му е доверен, да не го пренесува на трети лица ракописот што му е доверен нему за рецензија и пред објавувањето на публикацијата да не ги објавува информациите содржани во него.
Рецензентите треба да дадат објективна, непристрасна и аргументирана процена на трудот. Забелешките треба да бидат формулирани коректно, така што оценувањето на трудот се однесува само на текстот на статијата и на неговата содржина. Рецензијата треба да биде напишана добронамерно, а наведените забелешки имаат за цел да им помогнат на авторите да ги коригираат утврдените недостатоци и да ја подобрат статијата пред да биде објавена таа на веб-страницата на издавачот и пред да биде достапна за пошироката публика.
