КАКО ADULTERIUM СТАНУВА ПРЕЉУБА ВО РИМСКОТО ПРАВО
Апстракт
Предмет на истражување во овој труд е прељубата во римското право, која се сметала како правна причина (iusta causa) за едностран развод на бракот во сите периоди од развојот на римската правна историја. Императорот Август, набрзо по своето доаѓање на власт го објавил lex Iulia de adulteriis coercendis (18 г. пр. н.е.) со што разводот станал задолжителен во случај на прељуба. Оттогаш прељубата станала не само морален престап, но и кривично дело (crimen, ἔγκλημα), што се казнувало од страна на државата. На тој начин прељубата не била само res privata но и res publica, и продолжила да се смета за јавна работа дури и во законодавствата на христијанските императори. Како и да е, има фундаментални разлики меѓу предхристијанските и христијанските законодавства во однос на прељубата и бракот, кои ќе бидат анализирани во текстот што следува. За да ја објаснам природата на римското право и римскиот поглед кон прељубата, јас ги анализирам зборовите adulterium и repudium и ги поврзувам со еквиваленти во македонскиот јазик.
Downloads
Референци
Skopje: Zumpres]
Софрониевски, Валериj. (2001). Латинско-македонски речник. Скопје:
БИГОСС.
[Sofronievski, Valerij. (2001). Latinsko-makedonski recjnik [Latin-Macedonian
dictionary]. Skopje: BIGOSS. (In Latin and Macedonian.)]
Тошева, Даниела. (2018). Законот на дванаесет таблици. Свети Николе:
МСУ.
[Tosjeva, Daniela. (2018). Zakonot na dvanaeset tablici [The law of twelve tables].
Sveti Nikole: MSU. (In Macedonian.)]
Тошева, Даниела. (2018). Убиството на Ератостен или За праведното
убиство во Законот на Драконт. Во „Меѓународен дијалог: Исток-Запад“ (Право и политикологија). Списание на научни трудови. Деветта меѓународна научна конференција Меѓународен Славјански Универзитет, „Г.Р. Державин“. Свети Николе: Меѓународен центар за славjанска просвете. 127-131.
[Tosjeva, Daniela. (2018). Ubistvoto na Eratosten ili Za pravednoto ubistvo vo Zakonot na Drakont [Murder of Eratosthenes or For Fair Murder in Dracont's Law]. In „Meǵunaroden dijalog: Istok-Zapad“ (Pravo i politikologija). [International Dialogue: East-West (Law and Political Science)]. Sveti Nikole: Meǵunaroden tsentar za slavjanska prosvete. 127-131. (In Macedonian.)]
Bauman, Richard A. (1996). Crime and Punishment in Ancient Rome. London and New York: Routledge.
Beekes, Robert S. P. (2010). Etymological dictionary of Greek. Leiden; Boston: Brill.
Chantraine, Pierre. (1968-1980). Dictionnaire étimologique de la langue grecque. I- IV. Paris: Klincksieck.
Coleman-Norton, P. R. (1952). The Twelve Tables. Princeton: Princeton University, Department of Classics.
Corpus iuris civilis. Volumen primum. Institutiones. (1928). Kruger, Paulus (Ed.). Berolini, MCMXXVIII.
Corpus iuris civilis. Volumen secundum. Codex Iustinianus. (1906). Kruger, Paulus (Ed.). Berolini, MCMVI.
Corpus iuris civilis. Volumen tertium. Novellae Iustiniani, recognovit. (1959). Schoel, Rudolfus (Ed.). Berolini, MCMLIX.
De Vaan, Michiek. (2008). Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages. Leiden; Boston: Brill.
Dionysius of Halicarnassus. (1885). Dionysii Halicarnasei Antiquitatum Romanarum quae supersunt. Leipzig: In Aedibus B.G. Teubneri.
Glare, P. G. W. (1968). Oxford Latin Dictionary. Oxford: Clarendon Press.
Grubbs, Judith Evans. (2002). Women an d Law in the Roman Empire: A sourcebook on Marriage, Divorce and Widowhood. London and New York:
Routlegde.
Joksimović, Мilena Z. (2015). Terminologija preljube u Vulgati i njen društveni,
istorijski i kulturni kontekst [The terminology of adultery in the Vulgate and its social, historical and cultural context]: Doktoral dis. Beograd: Univerzitet u Beogradu, Filozofski fakultet.
Liddel, Scott. (1996). A Greek-English Lexicon. London: Clarendon Press. Piwowarczyk, Dariusz R. (2012). A Note on Greek ὀμείχω 'to urinate' and μοιχός 'adulterer'. In Studia Etymologica Cracoviensia. Stachowski, Marek (Ed.).
Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. 123-125.
Plutarch. (1914). Plutarch's Lives, with an English Translation by Bernadotte
Perrin. London: Heinemann; New York: The Macmillan Company.
Remains of Old Latin III: Lucilius. The Twelve Tables. (1938). London: Heinemann. Roman statutes. (1996). Institute of Classical Studies.
Select Papyri in Five Volumes: Non-literary papyri. Public documents. (1956).
Harvard: Harvard University Press.
Sherk, Robert K. (1969). Roman documents from the Greek East. Baltimore: Johns Hopkins Press.
Shoell, Rudolf. (1866). Legis Duodecim Tabularum Reliquiae. Edidit, constituit prolegomena addidit Rudolphus Schoell. Lipsiae: Teubner.
Shultz, Fritz. (1936). Priciples of Roman Law. Oxford: Clarendon Press. Theodosiani libri XVI cum constitutionibus sirmonlianis et leges novellae ad
Theodosianum pertinentes.(1905). Berolini: Apvd Weismannos.
Westbrook, Reymond. (2015). Ex Oriente Lex: Near Eastern Influences on Ancient
Greek and Roman Law. Baltimore: Johns Hopkins University Press.
Авторите во списанието претставуваат оригинални дела врз основа на резултатите од сопственото истражување. Лицата кои дале значителен придонес во трудот се наведуваат како коавтори. Заедно со статијата, авторите (и коавторите, доколку ги има) треба да достават пополнет образец за пријава на трудот (Paper Submission Form), со кој се потврдува согласноста на авторот за објавување на трудот.
Списанието прифаќа научни трудови кои претходно не биле објавени. Не се прифаќаат трудови кои во голема мера ги повторуваат претходно објавените трудови на авторите. Повторувањето подразбира и компилација – текст составен од фрагменти од објавена монографија или голем број на претходно објавени статии. Плагијатот не е дозволен, како и прекумерното цитирање на туѓи трудови (една третина или повеќе од целиот труд). Сите цитати, цитирани извадоци и материјали мора да имаат цитирани автори и извори. Ако уделот на туѓиот труд е преголем, се препорачува да се скратат цитатите и да се зголеми обемот на оригиналниот текст.
Авторот треба да ги има сите потребни дозволи за користење на позајмените материјали и материјалите на други автори што ги користи во својот труд (илустрации и слично). Авторот гарантира дека статијата не содржи информации што не подлежат на објавување во отворен печат, вклучувајќи ги и оние што содржат или претставуваат доверливи информации.
Во списокот на литературата се вклучени само делата цитирани во трудот, како и линковите за страниците и изворите од кои е цитирано доколку станува збор за извори од интернет. На авторот му се препорачува да ги наведе во текстот изворите на финансиска поддршка на спроведените истражувања и стипендиите, доколку ги имало. Исто така, може да се изрази благодарност и до колегите кои придонеле или помогнале околу работата на текстот, а кои не се коавтори.
Со доставувањето на ракописот и образецот на апликација до редакцијата, авторот официјално се согласува со објавувањето на неговиот труд во „Филолошки студии“. Авторите се носители на авторски права и ги задржуваат сите права за објавување и користење на статијата. Авторите имаат право да ја повлечат статијата во кое било време до моментот на објавување на сајтот, со тоа што претходно за тоа, по писмен пат, треба да ја известат редакцијата на списанието.
Статиите се објавуваат бесплатно. Содржината е достапна под лиценцијата Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License.
Издавачка Етика
Редакција
Сите трудови доставени до Редакцијата ги читаат прво нејзините членови и соработници за да се утврди дали се однесуваат тие на релевантната проблематика и дали одговараат на форматот на списанието. Редакцијата на „Филолошки студии“ гарантира дека разгледувањето на доставените трудови и нивните рецензии не зависат од: комерцијални интереси, пол, националност, верски убедувања, политички ставови и други фактори. Единствениот критериум при изборот е академското ниво на трудот.
Во зависност од рецензијата, статијата може веднаш да се прати за објавување, да биде отфрлена или испратена до авторот за измена и за доработка. Во случај на несогласување со забелешките на рецензентот, авторот има право да ги оправда своите ставови. Доколку од рецензентите се добиени контрадикторни мислења, текстот се упатува на трет рецензент или конечната одлука се заснова на гласање на членовите на Редакцијата, по одделното разгледување.
Рецензенти
Статиите испратени до Редакцијата минуваат процес на двојно анонимно рецензирање. Имињата на рецензентите не треба да му бидат познати на авторот на статијата и обратно. Рокот за рецензирање е три-четири седмици. Рецензентите можат да бидат членови на Редакцијата и автори на списанието што објавувале претходно во него. Онаму каде што е неопходно, за рецензенти се назначуваат специјалисти од други: организации, градови и земји.
Рецензентите треба да бидат специјалисти за предметно-тематската област на која се однесува статијата. Редакцијата треба да спречи каков било судир на интереси во врска со дадениот научен труд и со неговиот автор.
Рецензентот е должен да им обрне внимание на членовите на Редакцијата за секоја суштинска сличност или поистоветување меѓу ракописот што се рецензира и која било друга публикација што му е позната. Рецензентот, исто така, е должен да го држи во тајност трудот што му е доверен, да не го пренесува на трети лица ракописот што му е доверен нему за рецензија и пред објавувањето на публикацијата да не ги објавува информациите содржани во него.
Рецензентите треба да дадат објективна, непристрасна и аргументирана процена на трудот. Забелешките треба да бидат формулирани коректно, така што оценувањето на трудот се однесува само на текстот на статијата и на неговата содржина. Рецензијата треба да биде напишана добронамерно, а наведените забелешки имаат за цел да им помогнат на авторите да ги коригираат утврдените недостатоци и да ја подобрат статијата пред да биде објавена таа на веб-страницата на издавачот и пред да биде достапна за пошироката публика.
