SPOL KRATIC V SODOBNI SLOVENŠČINI
Апстракт
V članku so predstavljeni rezultati korpusne analize 40 najpogostejših kratic v sodobni slovenščini, ki je bila opravljena na gradivu iz korpusa Gigafida 2.0. Cilj analize je proučiti spol in oblikoslovno obnašanje najpogostejših slovenskih kratic. Rezultati analize so vzporejani s podatki iz Slovenskega pravopisa 2001.
Downloads
Референци
Bartoszewska, Janina, Patocka, Urszula. (2004). Tendencje przekładu abrewiatur i akronimów Unii Europejskiej (na materiale j zyka polskiego, rosyjskiego i angielskiego) [Trends in the translation of European Union abrewiatures and acronyms (on Polish, Russian and English material)]. In Słowa, słowa, słowa... w komunikacji j zykowej [In Words, words, words ... in linguistic communication]. Marcelina Grabska (Ed.). Gdańsk: Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego. 137–145. (In Polish.)
Curk, Mateja. (2015). Pravopisna neustaljenost zloženk in kratic v sodobnem literarnem diskurzu [The orthographic unstability of leaflets and abbreviations in contemporary literary discourse]. In Pravopisna razpotja: razprave o pravopisnih vpra anjih [Spelling crossings: discussions on spelling issues]. Helena Dobrovoljc, Tina Lengar Verovnik (Eds.). Ljubljana: Založba ZRC, ZRC SAZU. 169–187. (In Slovenian.)
Dobrovoljc, Helena, Jakop, Nataša. (2012). Sodobni pravopisni priročnik med normo in predpisom [A modern spelling manual between norm and regulation]. Ljubljana: Založba ZRC.
Gigafida 2.0 [Gigafida 2.0]. Slovenski referenčni korpus (deduplicirani) v orodju NoSketch Engine [Slovenian Reference Corps (deduplicated) in NoSketch Engine]. URL: https://www.clarin.si/noske/run.cgi/corp_info?corpname=gfida20_dedup&struct _attr_stats=1&subcorpora=1 (accessed April 24, 2019). (In Slovenian.)
Kochová, Pavla. (2005). Nové iniciálové zkratky [New initial abbreviations]. In Neologizmy v dne ní če tině [Neologisms in Czech today]. Olga Martincová (Ed.). Praga: ÚJČ AV ČR. 242–248. (In Czech.)
Kompara, Mojca. (2009). Prepoznavanje kraj av v besedilih [Identifying abbreviations in texts]. In Jezikoslovni zapiski [Linguistic notes], 15, No 1–2. 95–112. (In Slovenian.)
Kompara, Mojca. (2010). Kraj avni slovarji [Short dictionaries]. In Jezikoslovni zapiski [Linguistic notes], 16, No 2. 111–129. (In Slovenian.)
Kompara, Mojca. (2015). Raba veznikov in predlogov pri tvorbi kratic [Use of binders and suggestions in acronyms]. In Jezikoslovni zapiski [Linguistic notes], 21, No 1. 51–62. (In Slovenian.)
Kompara, Mojca. (2017). Zasnova novega slovarja kraj av [Design a new glossary of abbreviations]. In Jezikoslovni zapiski [Linguistic notes], 23, No 1. 77–92. (In Slovenian.)
Korošec, Tomo. (1993). O kraj avah [About shortcuts]. In Seminar slovenskega jezika, literature in kulture [Seminar of Slovenian language, literature and culture] 29. Miran Hladnik (Ed.). Ljubljana: Filozofska fakulteta. 15–27. (In Slovenian.)
Lengar Verovnik, Tina. (2018). Obravnava kratic v prenovljenih pravopisnih pravilih: novosti in spremembe [Addressing abbreviations in the revised spelling rules: new developments and changes]. In Jezikoslovni zapiski [Linguistic notes], 24, No 2. 43–54. (In Slovenian.)
Logar, Nataša. (2003). Kratice in tvorjenke iz njih – aktualna poimenovalna možnost [Abbreviations and their derivatives – a current name option]. In Współczesna polska i słoweńska sytuacja j zykowa = Sodobni jezikovni položaj na Poljskem in v Sloveniji [Contemporary Polish and Slovenian language situation = Contemporary linguistic status in Poland and Slovenia]. Stanisław Gajda, Ada Vidovič Muha (Eds.). Opole: Instytut Filologii Polskej; Ljubljana: Filozofska fakulteta. 131–149.
Načrt pravil za novi slovenski pravopis [Project rules for the new Slovenian spelling]. (1981). Ljubljana: DZS.
Rode, Matej. (1974). Poskus klasifikacije kraj av [Attempt to classify abbreviations]. In Slavistična revija [Slavistic magazine], 22, No 2. 213–219. (In Slovenian.)
Ruszkowski, Marek. (2014). Formy oboczne skrótowców [Collateral abbreviations]. In Poradnik J zykowy [Language Guide], 9. 29–34. (In Polish.)
SP 1950 = Slovenski pravopis [Slovenian spelling]. (1950). Ljubljana: Državna založba Slovenije. (In Slovenian.)
SP 1962 = Slovenski pravopis [Slovenian spelling]. (1962). Ljubljana: Državna založba Slovenije. (In Slovenian.)
SP 2001 = Slovenski pravopis [Slovenian spelling]. (2001). Ljubljana: SAZU – Založba ZRC, ZRC SAZU. (In Slovenian.)
Šubarić, Sanja. (2017). Status skraćenica – u istorijskoj i savremenoj perspektivi [The status of abbreviations – in historical and contemporary perspective]. In Slavistična revija [Slavistic magazine], 65, No 2. 263–280.
Štumberger, Saška. (2015). Sklanjanje kratic v pisnem knjižnem jeziku [Acronyms in written literary language]. In Pravopisna razpotja: razprave o pravopisnih vpra anjih [Spelling crossroads: discussions of spelling issues]. Helena Dobrovoljc, Tina Lengar Verovnik (Eds.). Ljubljana: Založba ZRC, ZRC SAZU. 159–167. (In Slovenian.)
Štumberger, Saška. (2016). Kratice v Načrtu pravil za novi slovenski pravopis 1981 in v Slovenskem pravopisu 2001 [Abbreviations in the Draft Rules for the New Slovenian Orthography 1981 and in the Slovenian Orthography 2001]. In Topori ičeva obdobja. Erika Kržišnik, Miran Hladnik (Eds.). Ljubljana: Znanstvena založba Filozofske fakultete (Obdobja 35). 439–446. (In Slovenian.)
Toporišič, Jože. (2004). Slovenska slovnica [Slovenian grammar]. Maribor: Založba Obzorja. (In Slovenian.)
Авторите во списанието претставуваат оригинални дела врз основа на резултатите од сопственото истражување. Лицата кои дале значителен придонес во трудот се наведуваат како коавтори. Заедно со статијата, авторите (и коавторите, доколку ги има) треба да достават пополнет образец за пријава на трудот (Paper Submission Form), со кој се потврдува согласноста на авторот за објавување на трудот.
Списанието прифаќа научни трудови кои претходно не биле објавени. Не се прифаќаат трудови кои во голема мера ги повторуваат претходно објавените трудови на авторите. Повторувањето подразбира и компилација – текст составен од фрагменти од објавена монографија или голем број на претходно објавени статии. Плагијатот не е дозволен, како и прекумерното цитирање на туѓи трудови (една третина или повеќе од целиот труд). Сите цитати, цитирани извадоци и материјали мора да имаат цитирани автори и извори. Ако уделот на туѓиот труд е преголем, се препорачува да се скратат цитатите и да се зголеми обемот на оригиналниот текст.
Авторот треба да ги има сите потребни дозволи за користење на позајмените материјали и материјалите на други автори што ги користи во својот труд (илустрации и слично). Авторот гарантира дека статијата не содржи информации што не подлежат на објавување во отворен печат, вклучувајќи ги и оние што содржат или претставуваат доверливи информации.
Во списокот на литературата се вклучени само делата цитирани во трудот, како и линковите за страниците и изворите од кои е цитирано доколку станува збор за извори од интернет. На авторот му се препорачува да ги наведе во текстот изворите на финансиска поддршка на спроведените истражувања и стипендиите, доколку ги имало. Исто така, може да се изрази благодарност и до колегите кои придонеле или помогнале околу работата на текстот, а кои не се коавтори.
Со доставувањето на ракописот и образецот на апликација до редакцијата, авторот официјално се согласува со објавувањето на неговиот труд во „Филолошки студии“. Авторите се носители на авторски права и ги задржуваат сите права за објавување и користење на статијата. Авторите имаат право да ја повлечат статијата во кое било време до моментот на објавување на сајтот, со тоа што претходно за тоа, по писмен пат, треба да ја известат редакцијата на списанието.
Статиите се објавуваат бесплатно. Содржината е достапна под лиценцијата Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License.
Издавачка Етика
Редакција
Сите трудови доставени до Редакцијата ги читаат прво нејзините членови и соработници за да се утврди дали се однесуваат тие на релевантната проблематика и дали одговараат на форматот на списанието. Редакцијата на „Филолошки студии“ гарантира дека разгледувањето на доставените трудови и нивните рецензии не зависат од: комерцијални интереси, пол, националност, верски убедувања, политички ставови и други фактори. Единствениот критериум при изборот е академското ниво на трудот.
Во зависност од рецензијата, статијата може веднаш да се прати за објавување, да биде отфрлена или испратена до авторот за измена и за доработка. Во случај на несогласување со забелешките на рецензентот, авторот има право да ги оправда своите ставови. Доколку од рецензентите се добиени контрадикторни мислења, текстот се упатува на трет рецензент или конечната одлука се заснова на гласање на членовите на Редакцијата, по одделното разгледување.
Рецензенти
Статиите испратени до Редакцијата минуваат процес на двојно анонимно рецензирање. Имињата на рецензентите не треба да му бидат познати на авторот на статијата и обратно. Рокот за рецензирање е три-четири седмици. Рецензентите можат да бидат членови на Редакцијата и автори на списанието што објавувале претходно во него. Онаму каде што е неопходно, за рецензенти се назначуваат специјалисти од други: организации, градови и земји.
Рецензентите треба да бидат специјалисти за предметно-тематската област на која се однесува статијата. Редакцијата треба да спречи каков било судир на интереси во врска со дадениот научен труд и со неговиот автор.
Рецензентот е должен да им обрне внимание на членовите на Редакцијата за секоја суштинска сличност или поистоветување меѓу ракописот што се рецензира и која било друга публикација што му е позната. Рецензентот, исто така, е должен да го држи во тајност трудот што му е доверен, да не го пренесува на трети лица ракописот што му е доверен нему за рецензија и пред објавувањето на публикацијата да не ги објавува информациите содржани во него.
Рецензентите треба да дадат објективна, непристрасна и аргументирана процена на трудот. Забелешките треба да бидат формулирани коректно, така што оценувањето на трудот се однесува само на текстот на статијата и на неговата содржина. Рецензијата треба да биде напишана добронамерно, а наведените забелешки имаат за цел да им помогнат на авторите да ги коригираат утврдените недостатоци и да ја подобрат статијата пред да биде објавена таа на веб-страницата на издавачот и пред да биде достапна за пошироката публика.
