ФЛУИДНОСТ И КРИСТАЛИЗОВАНОСТ СИЖЕЈНИХ МОДЕЛА И ЈУНАКА ЕПСКЕ ПЕСМЕ1
Апстракт
У раду се испитују међусобна прилагодљивост и саображавање јунака и сижеа епских песама, тј. степен њихове компатибилности. Флуидни модели отворени су за велики број епских имена или различите типове јунака, насупрот кристализованим моделима, очврсле структуре, који захтевају тачно одређене типове протагониста или чак прецизна епска имена. Аналогно томе, али сагледано из перспективе јунака, разликују се флуидни и кристализовани јунаци. Први су прилагодљиви бројним сижејним моделима, док други улазе у веома мали број модела, било због неразвијених епских биографија, било због доминантне, типске црте, која им ограничава кретање кроз сижее. Највише модела и јунака налази се на средокраћи између потпуне кристализације и велике флуидности – делимично флуидни (или делимично кристализовани) сижеи, односно, јунаци.
Downloads
Референци
Београд: СКЗ. 64–74.
Калић, Јованка. 2012. Срби у позном средњем веку. Београд: Завод за уџбенике.
Костић, Драгутин. 1937. Тумачења друге књиге „Српских народних пјесама“
Вука Ст. Караџића. Београд: Државна штампарија.
Клеут, Марија. 1987. Иван Сењанин у српскохрватским усменим епским
песмама. Нови Сад: Матица српска.
Лома, Александар. 2002. Пракосово. Словенски и индоевропски корени епике.
Београд: Балканолошки институт – Крагујевац: Центар за научна
истраживања САНУ и Универзитет у Крагујевцу.
Мелетинский, Елеазар. М. 1963. Происхождение героического эпоса. Ранние
формы и архаические памятники. Москва: Восточная литература.
Милошевић-Ђорђевић, Нада. 1980. Теорије о настанку народних приповедака
у нашој науци деветнаестог века. Научни састанак слависта у Вукове дане
IX. 495–500.
Пешикан Љуштановић, Љиљана. 2002. Змај Деспот Вук – мит, историја,
песма. Нови Сад: Матица српска.
Радуловић, Немања. 2005. Типологија преоблачења у усменој епици.
Годишњак катедре за српску књижевност са јужнословенским
књижевностима I. 107–113.
Самарџија, Снежана. 2010. Још једном о Облаку Радосаву. Фолклор, поетика,
књижевна периодика. Београд: Институт за књижевности уметност. 227–
245.
Сувајџић, Бошко. 2005. Јунаци и маске. Београд: Друштво за српски језик и
књижевност Србије.
Сувајџић, Бошко. 2009. О мартолозима и епској слави. Митолошки зборник 22.
305–322.
Božović, Rade. 1977. Arapi u usmenoj narodnoj pesmi na srpskohrvatskom
jezičkom području. Beograd: Filološki fakultet Beogradskog univerziteta.
Pešić, Radmilа i Nada Milošević-Đorđević. 1984. Narodna književnost. Beograd:
IRO „Vuk Karadžić“.
Авторите во списанието претставуваат оригинални дела врз основа на резултатите од сопственото истражување. Лицата кои дале значителен придонес во трудот се наведуваат како коавтори. Заедно со статијата, авторите (и коавторите, доколку ги има) треба да достават пополнет образец за пријава на трудот (Paper Submission Form), со кој се потврдува согласноста на авторот за објавување на трудот.
Списанието прифаќа научни трудови кои претходно не биле објавени. Не се прифаќаат трудови кои во голема мера ги повторуваат претходно објавените трудови на авторите. Повторувањето подразбира и компилација – текст составен од фрагменти од објавена монографија или голем број на претходно објавени статии. Плагијатот не е дозволен, како и прекумерното цитирање на туѓи трудови (една третина или повеќе од целиот труд). Сите цитати, цитирани извадоци и материјали мора да имаат цитирани автори и извори. Ако уделот на туѓиот труд е преголем, се препорачува да се скратат цитатите и да се зголеми обемот на оригиналниот текст.
Авторот треба да ги има сите потребни дозволи за користење на позајмените материјали и материјалите на други автори што ги користи во својот труд (илустрации и слично). Авторот гарантира дека статијата не содржи информации што не подлежат на објавување во отворен печат, вклучувајќи ги и оние што содржат или претставуваат доверливи информации.
Во списокот на литературата се вклучени само делата цитирани во трудот, како и линковите за страниците и изворите од кои е цитирано доколку станува збор за извори од интернет. На авторот му се препорачува да ги наведе во текстот изворите на финансиска поддршка на спроведените истражувања и стипендиите, доколку ги имало. Исто така, може да се изрази благодарност и до колегите кои придонеле или помогнале околу работата на текстот, а кои не се коавтори.
Со доставувањето на ракописот и образецот на апликација до редакцијата, авторот официјално се согласува со објавувањето на неговиот труд во „Филолошки студии“. Авторите се носители на авторски права и ги задржуваат сите права за објавување и користење на статијата. Авторите имаат право да ја повлечат статијата во кое било време до моментот на објавување на сајтот, со тоа што претходно за тоа, по писмен пат, треба да ја известат редакцијата на списанието.
Статиите се објавуваат бесплатно. Содржината е достапна под лиценцијата Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License.
Издавачка Етика
Редакција
Сите трудови доставени до Редакцијата ги читаат прво нејзините членови и соработници за да се утврди дали се однесуваат тие на релевантната проблематика и дали одговараат на форматот на списанието. Редакцијата на „Филолошки студии“ гарантира дека разгледувањето на доставените трудови и нивните рецензии не зависат од: комерцијални интереси, пол, националност, верски убедувања, политички ставови и други фактори. Единствениот критериум при изборот е академското ниво на трудот.
Во зависност од рецензијата, статијата може веднаш да се прати за објавување, да биде отфрлена или испратена до авторот за измена и за доработка. Во случај на несогласување со забелешките на рецензентот, авторот има право да ги оправда своите ставови. Доколку од рецензентите се добиени контрадикторни мислења, текстот се упатува на трет рецензент или конечната одлука се заснова на гласање на членовите на Редакцијата, по одделното разгледување.
Рецензенти
Статиите испратени до Редакцијата минуваат процес на двојно анонимно рецензирање. Имињата на рецензентите не треба да му бидат познати на авторот на статијата и обратно. Рокот за рецензирање е три-четири седмици. Рецензентите можат да бидат членови на Редакцијата и автори на списанието што објавувале претходно во него. Онаму каде што е неопходно, за рецензенти се назначуваат специјалисти од други: организации, градови и земји.
Рецензентите треба да бидат специјалисти за предметно-тематската област на која се однесува статијата. Редакцијата треба да спречи каков било судир на интереси во врска со дадениот научен труд и со неговиот автор.
Рецензентот е должен да им обрне внимание на членовите на Редакцијата за секоја суштинска сличност или поистоветување меѓу ракописот што се рецензира и која било друга публикација што му е позната. Рецензентот, исто така, е должен да го држи во тајност трудот што му е доверен, да не го пренесува на трети лица ракописот што му е доверен нему за рецензија и пред објавувањето на публикацијата да не ги објавува информациите содржани во него.
Рецензентите треба да дадат објективна, непристрасна и аргументирана процена на трудот. Забелешките треба да бидат формулирани коректно, така што оценувањето на трудот се однесува само на текстот на статијата и на неговата содржина. Рецензијата треба да биде напишана добронамерно, а наведените забелешки имаат за цел да им помогнат на авторите да ги коригираат утврдените недостатоци и да ја подобрат статијата пред да биде објавена таа на веб-страницата на издавачот и пред да биде достапна за пошироката публика.