GENDER-MARKED CONCEPTUAL METAPHOR WOMAN IS A BIRD (USING EXAMPLES FROM BULGARIAN AND CROATIAN LANGUAGES)
Апстракт
The subject of the paper is the gender marked conceptual metaphor WOMAN IS A BIRD in two closely related languages − Bulgarian and Croatian languages. The corpus of analyzed ornithonyms, which are metaphorically used for a female referent, was collected from general monolingual and phraseological dictionaries, as well as online and slang dictionaries. Some meanings were illustrated by examples from the online corpora hrWac and Bulgarian web 2012 through the use of the Sketch engine tool. Even though domestic and wild birds are evenly represented in the analyzed corpus, the domestic birds are semantically and metaphorically more productive. The contrastive analysis established that the majority of metaphors are based on anthropomorphism, and that pejorative terms, which serve to semantically derogate women, dominate over terms with positive connotations. We have found pejorative connotations and hints of sexism even in the case of terms of endearment, which are supposed to express a special intimacy and congeniality. Interlingual differences, in the sense of the existence of more specific meanings, are realized within the framework of age and sexual connotation. The interlingual and intralingual variations (Kövecses, 2005, 2015) are the result of the dependency of metaphorical meaning on context and participants in the communication process.
Downloads
Референци
Aliakbari, Mohammad, Faraji, Elham. (2014). Conceptualization of Man’s Behavioral and Physical Characteristics as Animal Metaphors in the Spoken Discourse of Khezel People. Linguistik Online, 59 (2). Available at: https://doi.org/10.13092/lo.59.1141 (accessed April 23, 2020).
Anić, Vladimir. (2006). Veliki rječnik hrvatskoga jezika [Dictionary of the Croatian Language]. Zagreb: Znanje.
Baider, Fabienne H., Gesuato, Sara. (2003). Mesculinist Metaphors, Feminist research. Metaphorik.de 05/2003. 6-35.
Barčot, Branka. (2017). Lingvokulturologija I zoonimska frazeologija [Linguistic culturology and zoonymic phraseology]. Zagreb: Hrvatska sveučilišna naklada. (In Croatian.)
Barčot, Branka. (2014). Antropomorfizam i zoomorfizam u hrvatskim, ruskim i njemačkim zoonimskim frazemima [Anthropomorphism and zoomorphism in Croatian, Russian and German zoonymic idioms]. Philological Studies, 2 (2014). 481-496. (In Croatian.)
Bertoša, Mislava. (1999). Stereotipi o životinjama [Stereotypes regarding Animals]. In Badurina Lada, Ivanetić Nada, Pritchard Boris, Stolac Diana (Eds). Teorija i mogućnosti primjene pragmalingvistike [Theory and possibility of applying pragmalinguistics]. Rijeka/ Zagreb: Hrvatsko društvo za primijenjenu lingvistiku. 63-76. (In Croatian.)
Bošnjak, Aleksandra. (2014). Prenesena značenja hrvatskih imenica za životinje, diplomski rad [Metaphorical interpretation of Croatian animal nouns, master thesis]. Zagreb: Faculty of Humanities and Social Sciences.
Bratić, Vesna, Vuković Stamatović, Milica. (2017). Commodification of women through conceptual metaphors: the metaphor woman as a car in the Western Balkans. Gender and Language, vol. 11.1 2017. 51-76.
Čizmar, Jelena. (2015). Uloga konceptualne metafore ČOVJEK JE BILJKA u sagledavanju razlika i sličnosti među kulturama hrvatskog i anglosaksonskog govornog područja, doktorski rad [The role of the conceptual metaphor “MAN IS A PLANT” is in considering the differences and similarities between Croatian and English-speaking areas, doctoral dissertation]. Osijek: Josip Juraj Strossmayer University of Osijek, Faculty of Humanities and Social Sciences. (In Croatian.)
Fernández Fontecha, Almudena, Jiménez Catalán, Rosa Maria (2003). Semantic derogation in animal metaphor: a contrastive-cognitive analysis of two male/female examples in English and Spanish. Journal of Pragmatics 35 (2003). 771-797.
Hines, Caitlin. (1999). Foxy chicks and Playboy bunnies: A case study in metaphorical lexicalization. In Masako, K. Hiraga, Sinha, Chris, Wilcox, Sherman (Eds.). Cultural, Typological and Psychological Perspectives on Cognitive Linguistics. Amsterdam: Benjamins. 9-23.
Hines, Caitlin. (2000). Rebaking the Pie: The ‘WOMAN AS DESSERT’ Metaphor. In Bucholtz, Mary, Liang, Anita, Sutton, Laurel (Eds.). Reinventing Identities: The Gendered Self in Discourse. New York and Oxford: Oxford University Press. 145-162.
Holandi, Rajna. (2010). Zoonimnata frazeologiya v angliskiya i bulgarskiya ezik [Zoonym phraseology in the English and Bulgarian languages]. Blagoevgrad: Universitetsko izdatelstvo Neofit Rilski. (In Bulgarian.)
Hrnjak, Anita. (2017). Frazeologija u rodnom okviru [Phraseology within the Gender Framework]. Zagreb: Knjigra. (In Croatian.)
Išpekova, Rosica F. (1994). Konvencionalnite konceptualni metafori i idealiziranite kognitivni modeli za životni [Conventional conceptual metaphors and idealized cognitive models for animals]. Supostavitelno ezikoznanie, XIX 1994, № 6. 38-44. (In Bulgarian.)
Kilyeni, Annamaria, Silaški, Nadežda. (2014). Beauty and the beast from a cognitive linguistic perspective: animal metaphors for women in Serbian and Romanian. Gender Studies, December 2014. 163-178.
Kövecses, Zoltan. (1986). Metaphors of Anger, Pride and Love. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins publishing company.
Kövecses, Zoltán. (2002). Metaphor. A Practical Introduction. Oxford: Oxford University Press.
Kövecses, Zoltán. (2005). Metaphor in Culture: Universality and Variation. Cambridge: Cambridge University Press.
Kövecsez, Zoltán. (2009). Language and Ideology: The Case of Woman and Man in Slang. In Granić, Jagoda (Ed.) Jezična politika i jezična stvarnost [Language Policy and Language Reality]. Zagreb: Hrvatsko društvo za primijenjenu lingvistiku - HDPL. 401-415.
Kövecses, Zoltán. (2015). Where Metaphors Come From: Reconsidering Context in Metaphor. Oxford/New York: Oxford University Press.
Ladan, Tomislav. (2004). Etymologicon. Tumač raznovrsnih pojmova [Etymologicon. Interpreter of various terms]. Zagreb: Masmedia. (In Croatian.)
Lakoff, George. (1987). Woman, Fire, and Dangerous Things. Chicago/London: The University of Chicago Press.
Lakoff, George, Johnson, Mark. (1980). Metaphors We Live By. Chicago: University of Chicago Press.
Lakoff, George, Turner, Mark. (1989) More than Cool Reason. A Field Guide to Poetic Metaphor. Chicago: The University of Chicago Press.
Lakoff, Robin T. (2018). Jezik i ženino mjesto [Language and Woman’s Place]. In Pišković, Tatjana (Ed.). Rodni jezici, Zbornik radova o jeziku, rodu i spolu [Gender languages, Collection of Works on Language, Gender and Sex]. Zagreb: Zagrebačka slavistička škola. FF press. 37-73. (In Croatian).
López Rodríguez, Irene. (2009). Of Women, Bitches, Chickens and Vixens: Animal Metaphors for Women in English and Spanish. Cultura, lenguaje y representación / culture, language and representation, vol VII, 2009. 77-100.
Milić, Goran. (2013). Pristup zoosemiji unutar teorije konceptualne metafore i metonimije [Approach to zoosemy within the theory of conceptual metaphor and metonymy]. Jezikoslovlje 14/01/2013. 197-213. (In Croatian).
Pišković, Tatjana. (2012). Hrvatski gramatički rod kao kulturem [Croatian grammatical gender as a cultureme]. FLUMINENSIA, 24 (2012), no. 2. 61-70. (In Croatian.)
Popova, Katažina. (2015). Pticite v bulgarskata i polskata frazeologiya [Birds in Bulgarian and Polish phraseology]. Nauchni trudove na Rusenskiya universitet, 2015, tom 54, seria 6.3. 34-39. (In Bulgarian.)
Rakušan, Jaromira. (2000). Language constructs of animals and men in two cultures: Czech vs. English similes with animals in comparatum. Multilingua, 19-3, 265-279.
Sabljak, Tomislav. (2001). Rječnik hrvatskog žargona [Dictionary of Croatian slang]. Zagreb: V.B.Z. (In Croatian).
Silaški, Nadežda. (2013). Animal metaphors and semantic derogation – do woman think differently from men? Gender Studies 12/2013. 319-332.
Spender, Dale (2018): Vjerovati ili ne vjerovati… istraživanjima jezika i spola [To trust or not trust... language and gender research]. In Pišković, Tatjana (Ed.). Rodni jezici, Zbornik radova o jeziku, rodu i spolu [Gender languages, Collection of Works on Language, Gender and Sex]. Zagreb: Zagrebačka slavistička škola. FF press. 73-115. (In Croatian).
Stanojević, Mateusz-Milan. (2014). Metafore koje istražujemo: Suvremeni uvidi u konceptualnu metaforu [Metaphors that we research: modern insights into conceptual metaphors]. Zagreb: Srednja Europa. (In Croatian).
Thornton, Freda J. (1988). A classification of the semantic field good and evil in the vocabulary of English. PhD thesis. University of Glasgow.
Turpin, Esmeralda. (2014). A critical study of the WOMEN ARE ANIMALS conceptual metaphor, conference paper. Available at: https://www.researchgate.net/publication/267151007_A_CRITICAL_STUDY_OF_THE_WOMEN_ARE_ANIMALS_CONCEPTUAL_METAPHOR (accessed April 23, 2020).
Vidović Bolt, Ivana. (2007). Metaforika zoonima u hrvatskoj frazeologiji [Metaphorics of Zoonyms in Croatian Phraseology]. In Marjanić, Suzana, Zaradija Kiš, Antonija (Eds.). Kulturni bestijarij [Cultural Bestiary]. Zagreb: Institut za etnologiju i folkloristiku – Hrvatska sveučilišna naklada. 403 -423. (In Croatian).
Vidović Bolt, Ivana et al. (2017). Rječnik hrvatskih animalističkih frazema [Dictionary of Croatian Animalistic Idioms]. Zagreb: Školska knjiga. (In Croatian).
Visković, Nikola. (2009). Kulturna zoologija: Što je životinja čovjeku i što je čovjek životinji [Cultural zoology: What is animal to a man, and what is man to an animal]. Zagreb: Naklada Jesenski i Turk. (In Croatian).
Vitanova, Mariana (2012). Chovek i svyat: Lingvokulturologichni prouchvania [The man and the world: Linguistic and cultural research]. Sofia: Bul-Koreni. (In Bulgarian).
Авторски права (c) 2020 Ana Vasung
Ова дело е лиценцирано под меѓународната лиценца Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0.
Авторите во списанието претставуваат оригинални дела врз основа на резултатите од сопственото истражување. Лицата кои дале значителен придонес во трудот се наведуваат како коавтори. Заедно со статијата, авторите (и коавторите, доколку ги има) треба да достават пополнет образец за пријава на трудот (Paper Submission Form), со кој се потврдува согласноста на авторот за објавување на трудот.
Списанието прифаќа научни трудови кои претходно не биле објавени. Не се прифаќаат трудови кои во голема мера ги повторуваат претходно објавените трудови на авторите. Повторувањето подразбира и компилација – текст составен од фрагменти од објавена монографија или голем број на претходно објавени статии. Плагијатот не е дозволен, како и прекумерното цитирање на туѓи трудови (една третина или повеќе од целиот труд). Сите цитати, цитирани извадоци и материјали мора да имаат цитирани автори и извори. Ако уделот на туѓиот труд е преголем, се препорачува да се скратат цитатите и да се зголеми обемот на оригиналниот текст.
Авторот треба да ги има сите потребни дозволи за користење на позајмените материјали и материјалите на други автори што ги користи во својот труд (илустрации и слично). Авторот гарантира дека статијата не содржи информации што не подлежат на објавување во отворен печат, вклучувајќи ги и оние што содржат или претставуваат доверливи информации.
Во списокот на литературата се вклучени само делата цитирани во трудот, како и линковите за страниците и изворите од кои е цитирано доколку станува збор за извори од интернет. На авторот му се препорачува да ги наведе во текстот изворите на финансиска поддршка на спроведените истражувања и стипендиите, доколку ги имало. Исто така, може да се изрази благодарност и до колегите кои придонеле или помогнале околу работата на текстот, а кои не се коавтори.
Со доставувањето на ракописот и образецот на апликација до редакцијата, авторот официјално се согласува со објавувањето на неговиот труд во „Филолошки студии“. Авторите се носители на авторски права и ги задржуваат сите права за објавување и користење на статијата. Авторите имаат право да ја повлечат статијата во кое било време до моментот на објавување на сајтот, со тоа што претходно за тоа, по писмен пат, треба да ја известат редакцијата на списанието.
Статиите се објавуваат бесплатно. Содржината е достапна под лиценцијата Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License.
Издавачка Етика
Редакција
Сите трудови доставени до Редакцијата ги читаат прво нејзините членови и соработници за да се утврди дали се однесуваат тие на релевантната проблематика и дали одговараат на форматот на списанието. Редакцијата на „Филолошки студии“ гарантира дека разгледувањето на доставените трудови и нивните рецензии не зависат од: комерцијални интереси, пол, националност, верски убедувања, политички ставови и други фактори. Единствениот критериум при изборот е академското ниво на трудот.
Во зависност од рецензијата, статијата може веднаш да се прати за објавување, да биде отфрлена или испратена до авторот за измена и за доработка. Во случај на несогласување со забелешките на рецензентот, авторот има право да ги оправда своите ставови. Доколку од рецензентите се добиени контрадикторни мислења, текстот се упатува на трет рецензент или конечната одлука се заснова на гласање на членовите на Редакцијата, по одделното разгледување.
Рецензенти
Статиите испратени до Редакцијата минуваат процес на двојно анонимно рецензирање. Имињата на рецензентите не треба да му бидат познати на авторот на статијата и обратно. Рокот за рецензирање е три-четири седмици. Рецензентите можат да бидат членови на Редакцијата и автори на списанието што објавувале претходно во него. Онаму каде што е неопходно, за рецензенти се назначуваат специјалисти од други: организации, градови и земји.
Рецензентите треба да бидат специјалисти за предметно-тематската област на која се однесува статијата. Редакцијата треба да спречи каков било судир на интереси во врска со дадениот научен труд и со неговиот автор.
Рецензентот е должен да им обрне внимание на членовите на Редакцијата за секоја суштинска сличност или поистоветување меѓу ракописот што се рецензира и која било друга публикација што му е позната. Рецензентот, исто така, е должен да го држи во тајност трудот што му е доверен, да не го пренесува на трети лица ракописот што му е доверен нему за рецензија и пред објавувањето на публикацијата да не ги објавува информациите содржани во него.
Рецензентите треба да дадат објективна, непристрасна и аргументирана процена на трудот. Забелешките треба да бидат формулирани коректно, така што оценувањето на трудот се однесува само на текстот на статијата и на неговата содржина. Рецензијата треба да биде напишана добронамерно, а наведените забелешки имаат за цел да им помогнат на авторите да ги коригираат утврдените недостатоци и да ја подобрат статијата пред да биде објавена таа на веб-страницата на издавачот и пред да биде достапна за пошироката публика.
