SPOL PRI NAGOVARJANJU (SLOVENSKO-RUSKI KONTRASTIVNI VIDIK)
Апстракт
Članek opisuje problematiko rabe moških slovničnih oblik, ki se nanašajo na osebo ženskega spola. Taka raba je v ruščini standardna, kadar samostalnik v stavku stoji v povedkovem določilu in kot tak izraža lastnost. Ženska oblika se medtem uporablja za konkretiziranega referenta. Moška oblika pa se za ženskega referenta pojavlja tudi v slovenskih nagovorih, kjer kot primična besedna zveza tipa gospa profesor in gospa doktor predstavlja drugo izrazno možnost (sistemske) ujemalne besedne zveze tipa gospa profesorica in gospa doktorica. Razlika med primikom in ujemanjem je v kontekstu nagovarjanja predvsem stilistična. Članek predstavlja nekaj možnosti za izbor obeh strategij, v zadnjem delu pa so za primerjavo obravnavane nekatere ruske strategije nagovarjanja: ekvivalenti slovenskih besednih zvez (gospa profesor, gospa doktor, gospa profesorica, gospa doktorica), naslavljanje z imenom in patronimom, naslavljanje s kombinacijo gospa/gospod + priimek/ime in naslavljanje s splošnimi izrazi, ki težijo k nevtralnosti.
Downloads
Референци
Bulgakov, Mihail A. (1987). Mojster in Margareta. Ljubljana: Cankarjeva založba.
Corbett, Greville. (1991). Gender. Cambridge: Cambridge Textbooks in Linguistics.
Derganc, Aleksandra. (2017). Poimenovanja za ženske nosilke poklicev in položajev v slovenščini in ruščini. Jezikoslovni zapiski, 23/2. 125–130.
Doleschal, Ursula. (2000). Gender assignment revisited. Unterbeck, Barbara, Rissanen Matti (Ur.) Gender in Grammar and Cognition. Berlin, New York: Mouton de Gruyter. 117–166.
Fran = portal Fran: slovarji Inštituta za slovenski jezik Frana Ramovša ZRC SAZU. Available at http://fran.si/ (accessed 1. 4. 2020).
Gigafida = Korpus Gigafida. Available at http://www.gigafida.net/ (accessed 1. 4. 2020).
Jakobson, Roman. (1989). Lingvistika in poetika. Lingvistični in drugi spisi. Ljubljana: Studia HumanitatiS.
Mel'čuk, Igor' A. (1988). Dependency syntax : theory and practice. New York: State University of New York Press.
Toporišič, Jože. (1992). Enciklopedija slovenskega jezika. Ljubljana: Cankarjeva založba.
Toporišič, Jože. (2004). Slovenska slovnica. Maribor: Obzorja.
Uhlik, Mladen. (2019). Izražanje spolske korelacije pri položajnih poimenovanjih v ruščini in slovenščini. Slavistični revija, 67/2. 313–324.
Vidovič Muha, Ada. (2000). Slovensko leksikalno pomenoslovje. Govorica slovarja. Ljubljana: Znanstveni inštitut Filozofske fakultete.
Weiss, Peter. (2014). Vodkinja. Jezikoslovni zapiski, 20/2. 163–167.
Žele, Andreja. (2019). Spol v predikaciji. Slavistična revija, 67/2. 141–149.
Бунамес, Наталья В. (2014). Андрогенность языка и проблемы синтагматики категории рода. Вестник Томского государственного университета. № 382. 11–18. [Bunames, Natal'ja V. (2014). Androgennost' jazyka i problemy sintagmatiki kategorii roda. Vestnik Tomskogo gosudarstvennogo universiteta. № 382. 11–18.]
Копелиович, Август Б. (2008). Род и грамматика межсловных синтаксических связей. Москва, Владимир: Институт языкознания РАН, ВГГУ. [Kopeliovič, Avgust B. (2008). Rod i grammatika mežslovnyh sintaksičeskih svjazej. Moskva, Vladimir: Institut jazykoznanija RAN, VGGU.]
Мучник, Иосиф П. (1971). Грамматические категории глагола и имени в современном русском языке. Москва: Наука. [Mučnik, Iosif P. (1971). Grammatičeskie kategorii glagola i imeni v sovremennom russkom jazyke. Moskva: Nauka.]
Пекелис, Ольга Е. (2014). Подчинение. Материалы для проекта корпусного описания русской грамматики. На правах рукописи. Москва. Available at http://rusgram.ru/Подчинение (accessed 1. 4. 2020). [Pekelis, Ol'ga E. (2014). Podčinenie. Materialy dlja proekta korpusnogo opisanija russkoj grammatiki. Na pravah rukopisi. Moskva. Available at http://rusgram.ru/Подчинение (accessed 1. 4. 2020]
Ruski (nacionalni) korpus = Национальный корпус русского языка. Available at http://www.ruscorpora.ru/new/ (аccessed 1. 4. 2020). [Nacional'nyj korpus russkogo jazyka. Available at http://www.ruscorpora.ru/new/ (аccessed 1. 4. 2020)]
Савватеева, Любовь В. (2012). Проблема политкорректного обращения в русском лингво-риторическом пространстве. Современные проблемы науки и образования № 6. Available at https://www.science-education.ru/ru/article/view?id=7696 (accessed 1. 4. 2020). [Savvateeva, Ljubov' V. (2012). Problema politkorrektnogo obraščenija v russkom lingvo-ritoričeskom prostranstve. Sovremennye problemy nauki i obrazovanija. № 6. Available at https://www.science-education.ru/ru/article/view?id=7696 (accessed 1. 4. 2020)]
Сичинава, Дмитрий В. (2011). Род. Материалы для проекта корпусного описания русской грамматики. На правах рукописи. Москва. Available at http://rusgram.ru/Род (accessed 1. 4. 2020). [Sičinava, Dmitrij V. (2011). Rod. Materialy dlja proekta korpusnogo opisanija russkoj grammatiki. Na pravah rukopisi. Moskva. Available at http://rusgram.ru/Род (accessed 1. 4. 2020]
Стернин, Иосиф А. (1996). Русский речевой этикет. Воронеж. Available at http://www.sterninia.ru/files/757/4_Izbrannye_nauchnye_publikacii/Formirovanie_
rechevoj_kultury/Russkij_rechevoj_jetiket.pdf (accessed 1. 4. 2020). [Sternin, Iosif A. (1996). Russkij rečevoj ètiket. Voronež. Available at http://www.sterninia.ru/files/757/4_Izbrannye_nauchnye_publikacii/Formirovanie_
rechevoj_kultury/Russkij_rechevoj_jetiket.pdf (accessed 1. 4. 2020)]
Шведова, Наталиа Ю. и др. (1980). Русская грамматика. Москва: Наука. [Švedova, Natalija Ju. idr. (1980). Russkaja grammatika. Moskva: Nauka]
Тестелец, Яков Г. (2001). Введение в общий синтаксис. Москва: Издательство РГГУ. [Testelec, Jakov G. (2001). Vvedenie v obščij sintaksis. Moskva: Izdatel’stvo RGGU.]
Авторски права (c) 2020 Blaž Šoba
Ова дело е лиценцирано под меѓународната лиценца Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0.
Авторите во списанието претставуваат оригинални дела врз основа на резултатите од сопственото истражување. Лицата кои дале значителен придонес во трудот се наведуваат како коавтори. Заедно со статијата, авторите (и коавторите, доколку ги има) треба да достават пополнет образец за пријава на трудот (Paper Submission Form), со кој се потврдува согласноста на авторот за објавување на трудот.
Списанието прифаќа научни трудови кои претходно не биле објавени. Не се прифаќаат трудови кои во голема мера ги повторуваат претходно објавените трудови на авторите. Повторувањето подразбира и компилација – текст составен од фрагменти од објавена монографија или голем број на претходно објавени статии. Плагијатот не е дозволен, како и прекумерното цитирање на туѓи трудови (една третина или повеќе од целиот труд). Сите цитати, цитирани извадоци и материјали мора да имаат цитирани автори и извори. Ако уделот на туѓиот труд е преголем, се препорачува да се скратат цитатите и да се зголеми обемот на оригиналниот текст.
Авторот треба да ги има сите потребни дозволи за користење на позајмените материјали и материјалите на други автори што ги користи во својот труд (илустрации и слично). Авторот гарантира дека статијата не содржи информации што не подлежат на објавување во отворен печат, вклучувајќи ги и оние што содржат или претставуваат доверливи информации.
Во списокот на литературата се вклучени само делата цитирани во трудот, како и линковите за страниците и изворите од кои е цитирано доколку станува збор за извори од интернет. На авторот му се препорачува да ги наведе во текстот изворите на финансиска поддршка на спроведените истражувања и стипендиите, доколку ги имало. Исто така, може да се изрази благодарност и до колегите кои придонеле или помогнале околу работата на текстот, а кои не се коавтори.
Со доставувањето на ракописот и образецот на апликација до редакцијата, авторот официјално се согласува со објавувањето на неговиот труд во „Филолошки студии“. Авторите се носители на авторски права и ги задржуваат сите права за објавување и користење на статијата. Авторите имаат право да ја повлечат статијата во кое било време до моментот на објавување на сајтот, со тоа што претходно за тоа, по писмен пат, треба да ја известат редакцијата на списанието.
Статиите се објавуваат бесплатно. Содржината е достапна под лиценцијата Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License.
Издавачка Етика
Редакција
Сите трудови доставени до Редакцијата ги читаат прво нејзините членови и соработници за да се утврди дали се однесуваат тие на релевантната проблематика и дали одговараат на форматот на списанието. Редакцијата на „Филолошки студии“ гарантира дека разгледувањето на доставените трудови и нивните рецензии не зависат од: комерцијални интереси, пол, националност, верски убедувања, политички ставови и други фактори. Единствениот критериум при изборот е академското ниво на трудот.
Во зависност од рецензијата, статијата може веднаш да се прати за објавување, да биде отфрлена или испратена до авторот за измена и за доработка. Во случај на несогласување со забелешките на рецензентот, авторот има право да ги оправда своите ставови. Доколку од рецензентите се добиени контрадикторни мислења, текстот се упатува на трет рецензент или конечната одлука се заснова на гласање на членовите на Редакцијата, по одделното разгледување.
Рецензенти
Статиите испратени до Редакцијата минуваат процес на двојно анонимно рецензирање. Имињата на рецензентите не треба да му бидат познати на авторот на статијата и обратно. Рокот за рецензирање е три-четири седмици. Рецензентите можат да бидат членови на Редакцијата и автори на списанието што објавувале претходно во него. Онаму каде што е неопходно, за рецензенти се назначуваат специјалисти од други: организации, градови и земји.
Рецензентите треба да бидат специјалисти за предметно-тематската област на која се однесува статијата. Редакцијата треба да спречи каков било судир на интереси во врска со дадениот научен труд и со неговиот автор.
Рецензентот е должен да им обрне внимание на членовите на Редакцијата за секоја суштинска сличност или поистоветување меѓу ракописот што се рецензира и која било друга публикација што му е позната. Рецензентот, исто така, е должен да го држи во тајност трудот што му е доверен, да не го пренесува на трети лица ракописот што му е доверен нему за рецензија и пред објавувањето на публикацијата да не ги објавува информациите содржани во него.
Рецензентите треба да дадат објективна, непристрасна и аргументирана процена на трудот. Забелешките треба да бидат формулирани коректно, така што оценувањето на трудот се однесува само на текстот на статијата и на неговата содржина. Рецензијата треба да биде напишана добронамерно, а наведените забелешки имаат за цел да им помогнат на авторите да ги коригираат утврдените недостатоци и да ја подобрат статијата пред да биде објавена таа на веб-страницата на издавачот и пред да биде достапна за пошироката публика.
